توسعه شاخص های ارزیابی نظام حقوق مالکیت فکری ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه عالی دفاع ملی

2 h

3 نیروی دریایی

4 عضو هیئت علمی سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران

چکیده

امروزه حقوق مالکیت فکری به یکی از مهمترین عوامل رشد اقتصادی  پایدار کشورها  تبدیل شده و مدلهای مختلفی برای ارزیابی و مقایسه نظام ملی حقوق مالکیت فکری کشورها وجود دارد. بر اساس گزارش 2018 شاخص بین‌المللی حقوق مالکیت، محاسبه شده برای 125 کشور، ایران رتبه 91 جهان و رتبه 15 منطقه منا را کسب کرده است. مقاله حاضر تلاش دارد ضمن بررسی آخرین مدل‌های ارزیابی نظام حقوق مالکیت فکری کشورها و نهادهای بین‌المللی ذیربط، مولفه‌ها و شاخص‌های متناطر بعد ارزیابی از" الگوی ‌نظام ‌حقوق ‌دارائی‌های ‌فکری ‌ایران" را ارائه دهد. با مطالعه نظام‌مند و عمیق ادبیات نظری، ابعاد‌، مولفه‌ها و شاخص‌های متناظر نظام احصاء، چارچوبی مفهومی از ابعاد توسعه و پرسشنامه تنظیم و به خبرگان ارائه و پاسخ‌های واصله تجزیه و تحلیل و ابعاد اصلی نظام شناسائی شدند. برای تعیین رابطه بین ابعاد به تصویر کشیدن قدرت نفوذ و میزان وابستگی ابعاد، سطح بندی و رفع ناسازگاری‌های محتوایی عوامل با برگزاری پانل خبرگان، از رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری  بهره گرفته شد.‌ مولفه‌‌ها ‌و شاخص‌‌های ‌نهایی ‌متناظر ‌هر بعد توسط خبرگان تایید‌ ‌گردید. یافته‌‌های تحقیق نشان می‌‌دهدکه بعد ارزیابی عملکرد و معیارهای مرتبط درخوشه‌ی وابسته الگوی نظام حقوق مالکیت فکری و مشتمل بر ده مولفه و هشتاد شاخص است.

کلیدواژه‌ها


منابع
( الف)-فارسی
-التجائی، ابراهیم، حسینی، راحله، 1395، تأثیر حق ثبت اختراع در رشد اقتصادی دو گروه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، اقتصاد تطبیقی، نشریه پژوهشگاهعلومانسانیومطالعاتفرهنگی، سال سوم، شمارة اول، بهار و تابستان ، 22-1
-آقائی، مهلا، ملک الساداتی،سید سعید، سلیمی فر، مصطفی، 1397، یک مدل پویا برای بررسی ارتباط حقوق مالکیت فکری و پیچیدگی اقتصادی: مطالعه شاخص جدید نوآوری مبتنی بر دانش، دو فصلنامه دانشنامه حقوق اقتصادی،دوره جدید، سال بیست و پنجم،شماره13، بهار و تابستان
-تافلر، آلوین،1990، جابجائی قدرت، ترجمه خوارزمی، شهیندخت، نشر نی
-خانی، ریحانه، نصرالهی، 1394، بررسی رابطه بین حقوق مالکیت فکری و توسعه کشور های منتخب درحال توسعه و توسعه یافته، فصلنامه سیاستگذاری پیشرفت اقتصادی، دانشگاه الزهرا(س)، سال سوم، شماره 6، بهار ، 93-67
- سرمد ‌زهره‌، بازرگان‌ عباس، حجازی ‌الهه (1391)،روش‌های ‌تحقیق در‌علوم‌ رفتاری،  نشر‌آگه.
-شاه حسینی، سمیه، وصفی اسفستانی، شهرام، ناصرزاده، سمیه، 1396، ارزیابی نقش حمایت از حقوق مالکیت فکری در رشد اقتصادی: مطالعه موردیTRIPS، فصلنامهپژوهشنامهبازرگانی، شماره 84 ، پاییز ، 92-65
- مهدی نژادنوری، محمد، رمضان پور نرگسی، قاسم، حاج حسینی، حجت الله، صدری، محمد، 1397، الگوی نظام حقوق دارائی های فکری ج. ا.ایران با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات بین­رشته­ای دانش راهبردی، سال هشتم، شماره32، پائیز، 31-7
ب- انگلیسی
- CIPO, (2017), Evaluation of the Canadian Intellectual Property, Office’s Patent Services, logic model available at: https://www.ic.gc.ca/eic/site/ae-ve.nsf/eng/h_03847.html
- Ginarte. J.C. and Park. W.G, Determinants of Patent Rights: a Cross National Study, Research Policy 26, 1997.
- Han, Yoo-Jin (Sep. 2008), Development and Use of Indicators for Measuring Economic Impact of IP Assets, presented at the 6th annual WIPO forum on IP & SMEs
- OECD (2014), National Intellectual Property Systems, Innovation and Economic Development: With Perspectives on Colombia and Indonesia, OECD Publishing.
- Property Rights Alliance (PRA) 2017, International Property Rights Index Report 
-Tae Kyu Ryu, Yoo - Jin Han,(2012),indicator for evaluating national patent performance ,comparative analysis among the 30 OECD countries, Journal of Intellectual Property Rights ,Vol 17,March 2012 ,pp 103-110
- Warfield, J.W. (1974); "Developing Interconnected Matrices inStructural Modelling, IEEE Transcript on Systems", Men and Cybernetics, 4(1).
- WIPO, Tool (1), Methodology and Tools for the Development of National Ip
Strategies , -The Process   available at: www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_958_1.pdf
- WIPO, Tool (2), Methodology and Tools for the Development of National Ip Strategies, - Baseline Questionnaire Assessing the Current Status of the National Intellectual Property System and Its Links with National Development Priorities.available at: www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_958_2.pdf
- Wipo, Tool (3), Methodology for the Development of National Intellectual Property Strategies - Benchmarking Indicators available at: www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_958_3.pdf
- WIPO, Intellectual Property Audit Tool, available at: www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/intproperty/.../wipo_pub_927.pdf
- WIPO, the 2014 china intellectual property report, The China Intellectual Property Index Research ‌Group, September, ‌2014 ‌available ‌at: www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/cn/cn383en.pdf: