مقاله پژوهشی:اعتبار امنیت در سیاست گذاری عمومی حقوق جزایی اسلام

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

استادیار، گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده علوم و تحقیقات اسلامی دانشگاه بین الملل امام خمینی، قزوین، ایران

چکیده

قانون به عنوان یکی از ضرورت­های زندگی اجتماعی است که وظیفۀ تنظیم روابط شهروندان در سطوح مختلف و نحوه تعامل آنها با حکومت را برعهده داشته، ضامن بقای حیات اجتماعی- سیاسی شهروندان است. کارکردی این چنین از قانون، مستلزم ملاحظۀ مولفه­های مختلف در تدوین آن است. این که تمامی مولفه‌های اجتماعی در تدوین قانون مورد توجه قرارگیرند، در برخی موارد به سبب ماهیت و نقش ویژه­ای که دارند، به نظر سهل و ممتنع است، امنیت و جایگاه تامین کنندگان آن که عرفا به نیروهای مسلح از ایشان تعبیر می­شود از جملۀ این مؤلفه­ها است. اختلاف نظر در لحاظ امنیت در وضع قوانین به­ویژه قوانین کیفری و برخی تعارضات آن با حقوق شهروندی، بررسی وضع قوانین با این لحاظ را ضرورت بخشیده است به­ویژه که در ساختار سیاسی ایران چشم انداز به عنوان سندی بالادستی جریان وضع قوانین را به حرکتی غایت­گرایانه مبدل ساخته است. مقاله حاضر با روش تحلیل اسنادی و در پاسخ به پرسش از اعتبار لحاظ امنیت پایدار در سیاست­گذاری عمومی فقه جزایی، پس از بررسی ادبیات نظری فقه امامیه در عصر غیبت، با توجه به جایگاه سیاست گذاری عمومی در حقوق موضوعه، رابطه امنیت و سیاست گذاری عمومی در فقه جزایی را بررسی نموده است؛ بدین رو با تلازم میان جرم و امنیت در اسلام، امنیت را امری مرتبط با سیاستگذاری عمومی اسلام دانسته، کارآمدی فقه جزایی را به اعتبار امنیت در سیاست گذاری عمومی آن وابسته دانسته است.

کلیدواژه‌ها


  • منابع

    • قرآن کریم
    • ابوالحمد, ع. (1368). مبانی سیاست. تهران: توس.
    • اردبیلی, م. (1395). حقوق جزای عمومی (نسخه سوم). تهران: نشر میزان.
    • افتخاری, اصغر. (1391). امنیت. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
    • امام خمینی, س. (1421ق). کتاب البیع (نسخه اول). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس سره.
    • آهنگران, م., و مسعودیان, م. (1388, بهار و تابستان). اجرای حدود در عصر غیبت؛ مبانی و چالش ها. حقوق خصوصی, 14, 166-149.
    • بینا (1374). چشمه خورشید؛ مجموعۀ مقالات کنگره بین المللی امام خمینی (ره) و فرهنگ عاشورا. تهران: نشر عروج.
    • جعفری, م. (1377). سکولاریسم یا حذف دین از زندگی دنیوی. (م. جوادی, تدوین) قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    • حر عاملی, م. (1409). وسائل الشیعة (نسخه نخست). قم: موسسة آل البیت علیهم السلام.
    • حلی, م. (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (نسخه دوم, جلد جلد 2). قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    • حویزی, ع. (1415ق). تفسیر نور الثقلین (نسخه چهارم). قم: اسماعیلیان.
    • خویی, س. (1422 ق). مبانی تکملة المنهاج (نسخه اول). قم: موسسة احیاء التراث الامام الخوئی.
    • روسو, ژ. (1341). قرارداد اجتماعی (نسخه چهارم). (مترجم:  غ. زیرک زاده) تهران: اتشارات شرکت سهامی چهر.
    • شاهرودى، س.م (1419 ه‍.ق) بایسته‌هاى فقه جزا (نسخۀ اول). تهران: نشر میزان - نشر دادگستر.
    • طباطبایی, م. (1374 ه.ش). المیزان فی تفسیر القرآن (نسخةپنجم )(ترجمه: م. موسوی) قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم دفتر انتشارات اسلامی.
    • طباطبایی, م. (1427 ه.ق). تفسیر البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن (نسخه اول). بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
    • طوسی, ا. (1387ق). المبسوط فی فقه الامامیة (نسخه سوم) تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
    • عالم, ع. (1375). بنیادهای علم سیاست. تهران: نشر نی.
    • عالی پور, ح. (1392). امنیت ملی و عدالت کیفری. فصلنامه مطالعات راهبردی, 61, 58.
    • عسکری, ح. (1433 ه.ق). معجم الفروق اللغویة (الحاوی لکتاب ابی هلال العسکری و جزءا من کتاب السید نور الدین الجزائری (نسخه ششم). قم: موسسة النشر الاسلامی.
    • عظیم زاده اردبیلی, ف., و حسابی, س. (1390, بهمن و اسفند). سیاست جنایی و تطور مفهومی آن. تعالی حقوقی, سال چهارم - شماره 15, 133-113.
    • علامه حلی, ح. (1413). مختلف الشیعة فی احکام الشریعة (نسخه دوم, جلد جلد 4). قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    • غرایاق زندی ،داود(1392). نسبت عدالت و امنیت ملی، فصلنامه مطالعات راهبردی ،سال شانزدهم ،شماره سوم، پائیز
    • قریشی, س. (1412 ه.ق). قاموس قرآن (نسخه ششم). تهران: دارالکتب الاسلامیة.
    • قلی پور, ر., و غلام پور آهنگر, ا. (1389). فرایند سیاستگذاری عمومی در ایران. تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.
    • کاتوزیان, ن. (آذر 1386). حکومت قانون و جامعه مدنی. کانون, صص 23-30.
    • کاشانی, ح. (1409 ه.ق). تعلیقة شریفة علی بحث الخیارات و الشروط (نسخه اول). قم: مکتبﺔ آیة الله المدنی الکاشانی.
    • کلینی, م. (1407 ق). الکافی. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    • گلدوزیان, ا. (1381). بایسته های حقوق جزای عمومی (نسخه ششم). تهران: میزان.
    • مجلسی, م. (1406ق). روضة المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه (نسخه دوم). قم: مؤسسه فرهنگى اسلامى کوشانبور.
    • میر محمد صادقی, ح. (1395). حقوق کیفری اختصاصی (نسخه سی و سوم). تهران: نشر میزان.
    • میرازی قمی, ا. (1413 ق). جامع الشتات فی اجوبة السؤالات (نسخه اول). تهران: مؤسسه کیهان.
    • نجفی صاحب الجواهر, م. (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام (نسخه نسخه هفتم). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
    • نوربها, ر. (1382). زمینه های حقوق جزای عمومی (نسخه هشتم). تهران: نشر دادآفرین-کتابخانه گنج دانش.
    • هاشمی خوئی, م. (1400 ه.ق). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة (نسخه چهارم). تهران: مکتبة الاسلام.