1
دانش آموخته دکتری روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی
2
دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه شاهد
3
کارشناس ارشد سیاست گذاری عمومی، دانشگاه تهران
چکیده
بحران های قومی، یکی از جدی ترین چالش های امنیت ملی برای دولت-ملت های مدرن می باشد. بایستی برای مدیریت بهینه این بحران ها، هرچه بیشتر بر روی مدیریت مرحله پیش از بحران، و به طور خاص «پیش بینی بحران ها»، تمرکز شود. به ویژه اینکه تکثر قومی در ایران، علیرغم همبستگی تاریخی اما به واسطه برخی ناکارآمدی های داخلی و بحران سازی خارجی می تواند واجد آسیب هایی در حوره امنیت ملی گردد. در این میان رسانه های جمعی به واسطه برخورداری از «کارکرد پایش محیطی»، می توانند بحران های بالقوه و در حال شکل گیری در محیط ملی را شناسایی و به نهادهای مدیریت بحران گزارش کنند. چه اینکه عدم پایش محیط بحران قومی میتواند منجر به تشدید تنش و افزایش آسیب پذیری های ملی گردد. هدف این پژوهش بررسی و تبیین تاثیر «پایش محیطی رسانه های جمعی» در «پیش بینی بحران های قومی» می باشد. لذا پرسش اساسی مطرح می شود که؛ «پایش محیطی رسانه های جمعی چگونه در پیش بینی بحران های قومی تاثیر می گذارد؟» برای پاسخ به این پرسش، از روش پیمایش با جامعه آماری نخبگانی این حوزه استفاده و داده های حاصل از پژوهش نیز با استفاده از آزمون «تی استیودنت» و به کمک نرم افزار «اس پی اس اس» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در نهایت نتایج پژوهش تایید می کند که؛ «پایش محیطی رسانه های جمعی» در «پیش بینی بحران قومی» با سنجش دو عامل محیطی؛ بازیگران بحران و تحولات بحران، دارای تاثیرات معناداری می باشد.
ایزدی، رجب. (1383). نگاهی به یک دهه چالش بر سر هویت آذربایجان. تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
بشیر، حسن. (1387). «رسانه ها و معناشناسی بحران»، فصلنامه پژوهش های ارتباطی. سال پانزدهم، شماره 55.
پورعزت، علی اصغر، سید حسن دامادی، شهرزاد مصطفوی، مصطفی متحدین و علی صیادی زاده. (1382). «طراحی سیستم بسیج امکانات ملی برای مواجهه مناسب با بحران های طبیعی و اجتماعی»، فصلنامه کمال مدیریت. سال دوم، شماره 4 و5.
تاجیک، محمدرضا. (1379). مدیریت بحران: نقدی بر شیوه های تحلیل و تدبیر بحران در ایران. تهران: نشر فرهنگ گفتمان.
دانایی فرد، حسن، سیدمهدی الوانی و عادل آذر. (1392). روش شناسی پژوهش کمی در مدیریت: رویکردی جامع. تهران: انتشارات صفار.
روشندل اربطانی، طاهر (1387). «نقش مدیریت رسانه در تحول بحران از تهدید به فرصت»، فصلنامه پژوهش های ارتباطی. سال دوازدهم، شماره 55.
روشندل اربطانی، طاهر و سیاوش صلواتیان. (1389). «طراحی مدل نقش رسانه های جمعی در مدیریت مرحله پیش از بحران»، فصلنامه علوم مدیریت ایران. سال پنجم، شماره 17.
جلائى پور، حمیدرضا. (1372). علت تداوم بحران کردستان بعد از انقلاب اسلامى. تهران: انتشارات وزارت خارجه.
سرمد، زهره، عباس بازرگان و الهه حجازی. (1381). روش های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه.
سورین، ورنر و جیمز تانکارد. (1386). نظریه های ارتباطات. ترجمه: علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
صالحی امیری، سیدرضا. (1391). مدیریت منازعات قومی در ایران. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
صلواتیان، سیاوش. (1389). رسانه ها و مدیریت بحران. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
قلی پور، آرین و علی اصغر پورعزت. (1382). «تاملی بر نقش رسانه ملی در رصد و مدیریت بحران های پنهان اجتماعی: مدیریت قومیت ها»، فصلنامه پژوهش های ارتباطی. سال دوازدهم، شماره 56.
کازینو، ژان. (1387). جامعه شناسى وسایل ارتباط جمعى. ترجمه: باقر ساروخانى و منوچهر محسنى، تهران: اطلاعات.