تبیین تهدیدات امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران متاثر از عادی سازی روابط اماراتعربی متحده با رژیم صهیونیستی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 استادیار دانشگاه عالی دفاع ملی

3 دانشجوی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

عادی‌سازی روابط امارات با رژیم صهیونیستی حاکی از تغییر ژئوپلیتیکی عمیق در منطقه غرب آسیا است که مبتنی بر عادی‌سازی حضور رژیم صهیونیستی و پذیرش نقش آن در منطقه و تبدیل آن به یک محور امنیتی، سیاسی و اقتصادی است. این طرح به دنبال ایجاد فرهنگ جدیدی در منطقه است تا به رژیم صهیونیستی اجازه دهد بدون تغییر در رفتار و سیاست‌هایش در قبال فلسطینی‌ها، در منطقه ورود پیدا کند. حضور رژیم صهیونیستی در مناطق پیرامونی جمهوری اسلامی ایران حائز تهدیدات قابل توجه امنیت ملی کشور در ابعاد مختلف است که شناسایی و مشخص نمودن میزان اهمیت و اولویت این تهدیدات به‌منظور طرح‌ریزی اقدامات مقابله‌ای و جلوگیری از غافلگیری ضروری است. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی از نوع اکتشافی و مصاحبه با خبرگان به‌روش دلفی ابتدا نسبت به احصاء ابعاد مختلف تهدیدات عادی-سازی روابط امارات با رژیم صهیونیستی علیه ج.ا.ایران اقدام و سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) وزن و اهمیت هر یک از این تهدیدات مبتنی بر نظرات خبرگان از طریق تدوین پرسش‌نامه اقدام شده است. بر این مبنا، تهدیدات عادی‌سازی روابط امارات و رژیم صهیونیستی علیه ج.ا.ایران در چهار حوزه نظامی-امنیتی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی- اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته و تعداد 22 زیرشاخص تعیین و مورد اولویت‌بندی قرار گرفته است. نتایج حاصل از اجرای روش تحلیل سلسله‌مراتبی حاکی از اولویت معیار نظامی- امنیتی در سطح معیارها و همچنین اولویت بالای حضور نظامی- اطلاعاتی در خلیج فارس در سطح گزینه‌ها است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • منابع

    الف- فارسی

    • آقایی، سید داود؛ نورعلی­وند، یاسر (1398). «محیط امنیتی و سیاستگذاری خارجی و امنیتی؛ ارائه یک الگوی تحلیلی. مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی (مطالعات راهبردی جهانی‌شدن)، 9 (33 )، 2-22.
    • اختیاری امیری، رضا؛ محمدی، محمدرضا (1400). «تأثیر مناسبات رژیم صهیونیستی با کشورهای حوزه خلیج فارس بر سیاست همسایگی ایران»، فصلنامه سیاست خارجی، 3 (35)، 150-129.
    • افتخاری، اصغر (1381). مراحل بنیادین اندیشه در مطالعات امنیت ملی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • بختیاری، حسین؛ صالح­نیا، علی (1397). «اولویت­بندی تهدیدات امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با روش تحلیل سلسله­مراتبی (AHP)»، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست­گذاری عمومی، 8 (27)، 255-277.
    • غلام­نیا، هادی؛ پیرمحمدی، سعید (1399). «تحول در سیاست منطقه­ای امارات متحده عربی؛ رهیافت محمد بن زاید»، نشریه علمی آفاق امنیت، 13 (49)، 115-145.
    • لیتل، ریچارد (1389). تحول در نظریه­های موازنه قوا، ترجمه غلامعلی چگنی­زاده، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
    • مرادیان، محسن (1388). تهدید و امنیت (تعاریف و مفاهیم، تهران: مرکز آموزشی و پژوهشی شهید سپهبد صیاد شیرازی.
    • نظری تریزی، امین (1400). آینده­نگری تحولات سیاسی-امنیتی غرب آسیا (2020 الی 2025) بر مبنای تحلیل اسنادی اندیشکده‌های عرب زبان، دانشگاه عالی دفاع ملی، پروژه جایگزین خدمت.
    • هدایتی شهیدانی، مهدی؛ مرادی کلارده، سجاد (1395). «تبیین سیاست خارجی عربستان در قبال تروریسم تکفیری در عراق و سوریه»، فصلنامه تحقیقات سیاسی بین­الملل، 9 (30)، 89-116.

     

     

    ب- عربی

    • مرکز الجزیرة للدراسات (2020). اتفاق السلام الإسرائیلی الإماراتی: مضمون ملتبس و مرتکزات هشة. مرکز الجزیرة للدراسات.    
    • المرکز الفلسطینی للبحوث والدراسات المسحیة (2020). استطلاع الرأی لصفقة القرن. المرکز الفلسطینی للبحوث والدراسات المسحیة.

     

    پ- انگلیسی