ارکان جهت‌‌ساز راهبردی قدرت سایبری ارتش جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 .دانشجوی دکتر ی مدیریت دفاعی دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسالمی ایران

2 عضو هیئت علمی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایران

چکیده

فناوری‌های جدید و نوظهور، قابلیت‌ها و توانمندی‌های جدیدی را در اختیار قرار داده‌ و هم‌زمان محیط راهبردی را تغییر می‌دهند؛ که رهنامه‌های ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻈﺎﻣﻲ نیز ﺑـﺮ این اﺳـﺎس ﺗـﺪوﻳﻦ می‌شوند. در دوران معاصر، ظهور مفاهیمی مانند، قدرت سخت، قدرت نرم و قدرت هوشمند، بیانگر جابه‌جایی و چرخش قدرت به‌سوی قدرت سایبری است؛ جهت‌گیری اولویت‌های راهبردی کشورها، برای نیل به قدرت فائقه، به سمت بهره‌برداری حداکثری از فضای سایبر و فناوری‌های پیشرفته سایبری، زمینه‌ساز تجدید بنای قدرت ملی در قالب قدرت سایبری شده است. ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻧﻈﺎﻣﻲ، ﻗﺪرت ﺳﺎﻳﺒﺮ، ﺷﺎﻳﺪ مهم‌ترین اﺑﺰار ﻧﻮﻇﻬﻮر ﭼﻨﺪ دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎشد. در ﺗﻤﺎم ﺳﻄﻮح ﻣﻨﺎزﻋﻪ، ﻗـﺪرت ﺳﺎﻳﺒﺮ، ﻋﺎﻣﻞ ﺣﺘﻤـﻲ و ﮔﺮﻳﺰﻧﺎﭘـﺬﻳﺮ توانمندی‌های ﻧﻈـﺎﻣﻲ اﺳـﺖ. مراکز سایبری در ساختار نظامی ارتش جمهوری اسلامی ایران یک سازمان مهم به‌حساب می‌آیند و نتایج عملکرد آن نقش حیاتی در عملکرد و کارآمدی ارتش خواهد داشت. ازاین‌رو پایش عملکرد آن‌ها بر اساس معیارهای نوین، یکی از وظایف مهم فرماندهان عالی نیروهای مسلح به‌حساب می‌آید. این تحقیق با هدف احصاء ارکان جهت‌ساز قدرت سایبری ارتش جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. نوع پژوهش کاربردی، روش پژوهش توصیفی و رویکرد تحقیق کیفی و کمی است. نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل کیفی و کمی این پژوهش، احصاء 12 شاخص برای ساسیت‌ها، مفاهیم، راهبردها و اهداف قدرت سایبری و ارائه مدل مفهومی برای ارکان جهت‌ساز و قدرت سایبری ارتش جمهوری اسلامی ایران است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • منابع

    الف- فارسی

    • امام خامنه­ای(مدظله­العالی) (1394). حکم تشکیل شورای عالی فضای مجازی کشور دوره دوم.
    • امام خامنه­ای(مدظله­العالی) (1394). حکم مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) در انتصاب اعضای دوره دوم شورای عالی فضای مجازی (1394).
    • زاﺑﻠﻲ‌زاده، اردﺷﻴﺮ (۱۳۹۷). «ﻗﺪرت ﺑﺎزدارﻧﺪﮔﻲ در ﻓﻀﺎی ﺳﺎﻳﺒﺮ»، دوفصلنامه رسانه و فرهنگ، 8 (1)، 47-74.
    • قیصری، نورالله؛ قربانی، مصطفی (1394). «کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران؛ مدلی برای سنجش و ارزیابی»، فصلنامه دانش سیاسی، 11 (2)، 129-148.
    • کیان‎خواه، احسان (1399). تبیین شمول و کاربرد قاعده‌ی نفی سبیل بر گسترش فضای سایبر، مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، 10 (40)، 385-414.
    • محمدی منفرد، حسن (1401). «مدل مفهومی آمادگی رزم سایبری نیروهای مسلح ج.ا.ایران»، مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، 12 (48)، 89-65.
    • نصرت‌آبادی، جمشید؛ و دیگران (۱۳۹۷). «ارائه الگوی ارزیابی قدرت سایبری ارتش جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه علمی-تحقیقی امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، 19 (64)، 35-61.
    • هلیلی، خداداد و همکاران (1397). «قدرت سایبری مبتنی بر رویکرد فرکتالی و بررسی تاثیر آن بر امنیت ملی در فضای سایبر»، فصلنامه امنیت ملی، 8 (29)، 200-173.

    ب- انگلیسی

    • Booz, Allen, Hamilton. (2013). Cyber power index Finding and Methodology, Economist Intelligence Unit, research program,1-36
    • Trusilo, Daniel and Burri, Thomas. (2021). Ethical Artificial Intelligence: An Approach to Evaluating Disembodied Autonomous Systems. Autonomous Cyber Capabilities under International Law. Chapter 4. by NATO CCDCOE Publications.
    • Zac, Rogers, (2021). The Promise Of Strategic Gain In The Digital Information Age. The Cyber Defense Review. Army Cyber Institute. Vol 6. No.1.