تحلیل جامعه‌شناختی نقش و کارکرد اجتماعی نخبگان سیاسی (قدرت) در ارتقاء امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته جامعه‌شناسی سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

2 دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه عالی دفاع ملی

3 استاد گروه جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

چکیده

نخبگان از دیرباز تاکنون نقش مهمی در تحولات جوامع در ابعاد مختلف داشته و دارند. تجربه‌های تاریخی نشان داده است که ترقی و تعالی یا سقوط و فروپاشی هر مملکتی تا حدود زیادی  به نقش نخبگان سیاسی وابسته است و اندیشه و تفکر آن‌ها در اجرای برنامه‌های سیاسی و اجتماعی و چگونگی تحقق خواسته‌های مردم به میزان تعیین‌کننده و سرنوشت‌ساز موثر است. بدین‌منظور تحقیق حاضر با هدف تحلیل جامعه‌شناختی نقش و کارکرد اجتماعی نخبگان سیاسی (قدرت) در ارتقاء امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران به رشته تحریر درآمده است. چارچوب نظری مورد توجه این تحقیق، دیدگاه‌های امنیتی مکتب کپنهاک و به‌طور خاص باری بوزان در خصوص امنیت ملی (توجه به ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی و زیست‌محیطی) می‌باشد. روش مورد استفاده در این تحقیق تلفیقی از روش کمی و کیفی متوالی می‌باشد که روش کمی در خدمت روش کیفی جهت غنا بخشیدن به تحقیق می‌باشد. یافته‌های تحقیق حاکی از این است که بین وضعیت موجود عملکرد نخبگان با انتظارات جامعه از آن‌ها (وضعیت مطلوب) تفاوت معنی‌داری در حوزه‌های مورد اشاره وجود دارد؛ به‌عبارتی دیگر کارکرد نخبگان در جامعه مورد رضایت نمی‌باشد.

کلیدواژه‌ها


منابع و مآخذ
الف) منابع فارسی
- ازغندی، علیرضا (1385). نخبگان سیاسی ایران بین دو انقلاب، تهران: نشر قومس.
- آرون،ریمون (1370). مراحل اساسی اندیشه در جامعه شناسی، ترجمه باقر پرهام، تهران: انتشارات آموزش انقلاب اسلامی.
- آشتیانی، منوچهر (1390). وضعیت نخبگان در دهه 1380 از دیدگاه شاگرد هایدگر، مجله نوروز به نقل از سایت خبرآنلاین.
- امینی، آرمین (1383). «تاثیرات عضویت روسیه در شورای مشترک ناتو – روسیه بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، رساله دکتری، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات تهران.
- باتامور، تامس برتون (1379). جامعه‌شناسی سیاسی، ترجمه منوچهر صبوری کاشانی، تهران: نشر شب‌تاب.
- باتامور، تی‌بی (1381). نخبگان و جامعه، ترجمه علیرضا طیب، چاپ دوم، تهران: نشر شیرازه.
- بوزان، باری (1378). مردم، دولت‌ها و هراس، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- بهزادی، حمید (1368). اصول روابط بین‌الملل و سیاست خارجی، تهران: نشر دهخدا.
- خوشحال، امیر؛ عابدینی، صمد (1389). «جایگاه و خواستگاه نخبگان سیاسی و فکری در ایران میان دو انقلاب (انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی) و نقش حاکمیت در آن»، فصلنامه جامعه‌شناختی، شماره 9، صص 135-115.
- سادات‌امینی، میرجعفر (1390). «امنیت ملی ایران در سیاست خارجی سه دولت هاشمی، خاتمی و احمدی‌نژاد»، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات، تهران.
- عبدا... خانی، علی (1383). نظریه‌های امنیت، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- کوزر، لوئیس (1386). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
- مارندل، رابرت (1377). چهره متغیر امنیت ملی، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- زیباکلام، صادق و همکاران (1390). «نقش نخبگان سیاسی در توسعه سیاسی ایران (1332-1357)»، دانشنامه حقوق و علوم سیاسی، شماره 16، صص 56-43.
- نصری، قدیر (1384). «جامعه‌شناسی امنیت ملی: مطالعه موردی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هشتم، شماره 2.
 
ب) منابع انگلیسی
Pareto, vilferdo. (1969). Allgempine Sociologie . Frankfurt.-
-Mosca,Gaetano.(1989). the ruling class (elementi di scienza politica). Translation by:Hannah d.kahn.new York and London. Mc graw-hillbook company,inc.