ارائه الگوی راهبردی ابعاد ومولفه های کلیدی عملیات روانی رسانه ای

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

2 استادیار گروه مدیریت رسانه،واحد سمنان،دانشگاه آزاد اسلامی ،سمنان،ایران

3 استادیار گروه مدیریت، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسالمی ، سمنان ، ایران.

چکیده

در چند دهه اخیر محققان در تلاش بوده‌اند تا با مطالعات بین‌رشته‌ای به درک صحیحی از کارکرد رسانه در جنگ نرم و عملیات روانی دست یابند. جنگ نرم بدون استفاده از قدرت سخت به دنبال از پای درآوردن اندیشه و تفکر جامعه هدف و عملیات روانی، تلاش‌های برنامه‌ریزی‌شده‌ای برای تأثیرگذاری بر نگرش و رفتار و همراه‌سازی تفکرات مخاطبان هدف است. امروزه رسانه با توجه به ماهیت آگاهی بخشی و انتقال اطلاعات ، به‌عنوان اصلی‌ترین بستر عملیات روانی شناخته می‌شود.پژوهش حاضر از نوع توصیفی- کاربردی بوده که با استفاده از روش داده بنیاد و با استفاده از نرم افزار Maxqda، پس از مطالعات کتابخانه‌ای، استخراج وکدگذاری داده ها و همچنین مصاحبه عمیق و تخصصی با خبرگان به منظور استخراج الگوی عملیات روانی‌رسانه‌ای انجام گردیده است. جامعه آماری شامل 10 نفر از کارشناسان خبره سازمان‌های‌ نظامی و رسانه‌ای و متخصص درزمینه‌ی جنگ نرم و عملیات روانی و رسانه بوده است که در فرآیندهای کدگذاری، طبقه‌بندی مفاهیم، شناسایی مؤلفه‌ها و ابعاد و استخراج الگوی اولیه مشارکت داشته اند. یافته‌های تحقیق نشان داد که فرآیند جنگ روانی و عملیات روانی‌رسانه‌ای شامل طیف متنوعی از مؤلفه‌ها و ابعاد تأثیرگذار است که از جمله می‌توان به: روش‌ها، رسانه‌های ارتباطی،جامعه هدف،رویکردها، اهداف ، زمینه‌ها و پیامدهای آن اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • الف. فارسی

    • ابراهیمی، شهروز و محمدی، مصطفی، (1391)، فرهنگ، بستری برای جنگ نرم، فصل‌نامه مهندسی فرهنگی، شماره 65، پیاپی 66، ص 41.
    • احمدی، زهرا و رشیدی، یونس، (1397)، تحلیل ژئوپلیتیک: بازنمایی فضاهای ترس در رسانه، فصلنامه ژئوپلیتیک. شماره 50، پاییز 1397، ص 55- 21.
    • الیاسی، محمدحسین، (1384)، عملیات رسانه‌ای برای کنترل اذهان، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 10(34)، ص 249-236.
    • پارسا، کیانه، (1394)، عملیات روانی جنگ نرم در عصر اطلاعات، دومین همایش بین‌المللی مدیریت رسانه، تهران.
    • پورهادی، ابراهیم و نوری، قباد، (1390)، «ارتباط اقناعی از آموزه‌های عملی تا یافته‌های علمی»، فصلنامه علمی راهبرد دفاعی، پیاپی 50، ص 145-117.
    • جی.پری، کتی، (1382)، استفاده از عملیات روانی به منزله یک ابزار استراتژیک، مترجم، سید حسین محمدی نجم، فصلنامه مطالعات عملیات روانی، 2008-3181، ص 4.
    • چپمن، جین، (1392)، درآمدی بر تاریخ تطبیقی رسانه‌ها: 2002-1789، ترجمه: دل‌آرا، داریوش، تهران، ساقی، چاپ اول.
    • حبی، محمدباقر و حاتمی، حمیدرضا، (1388)، بررسی شیوه‌های عملیات روانی علیه ایران از نظر نیروهای نظامی، روان‌شناسی نظامی، 1(1)، ص 42-33.
    • حسینی، حسین، (1390)، «ارتباط اقناعی از آموزه‌های عملی تا یافته‌های علمی»، فصلنامه مطالعات عملیات روانی، پیاپی 30، ص 175.
    • خزلی، یونس و ارجمندی، حسن، (۱۳۹۷)، آینده‌پژوهی مدیریت عملیات روانی در عرصه منازعات آینده، مجله مقابله با عملیات روانی، ۳ (۶)، ۱۰۹.
    • ربیعی، علی و احمدزاده نامور، فرناز، (1387)، نظریه بازنمایی رسانه‌ای و تحلیل افکار عمومی متقابل آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها، فصلنامه دانش سیاسی، 4 (8)، ص 37-62.
    • روشنی، رضا، (1397)، چشم‌انداز و اولویت‌های راهبردی ج.ا.ایران برای مقابله با عملیات روانی دشمن، مطالعات دفاعی استراتژیک، 16(71)، 12142-121.
    • رنجبران، داود، (1388)، جنگ نرم، تهران، انتشارات ساحل اندیشه، 1971634، ص 250-210.
    • سوری، 1385، «نقش فناوری‌های نوین ارتباطی در عملیات روانی»، فصلنامه عملیات روانی، شماره 12، ص 74.
    • سبیلان اردستانی، حسن، (1389)، عملیات روانی و دیپلماسی رسانه‌ای، فصلنامه عملیات روانی، سال هشتم، شماره 7، ص 215-189.
    • شریفی، احمد حسین، (1382)، جنگ نرم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، 2068624، ص 130-90.
    • ظریف‌منش، حسین؛ تولایی، محمد و مقیسه، رضا، (1392)، طراحی ساختار راهبردی مقابله با جنگ نرم در جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه راهبرد دفاعی، 11(44)، 75-43.
    • تافلر، آلوین، (1375)، جنگ و ضد جنگ، مترجم: خوارزمی، شهین‌دخت، تهران، انتشارات سیمرغ،  چاپ اول.
    • مطلبی جونقانی، مظلبی، (1392)، «ابزارهای دشمن در جنگ نرم با تأکید بر رسانه‌های مجازی»، فصلنامه مطالعات عملیات روانی، پیاپی 35، ص 71.
    • مرادی، حجت‌الله (1385)، سرانجام عملیات روانی، فصلنامه عملیات روانی، سال سوم، شماره 12، بهار 17(44)، 173-149.
    • نائینی، علی‌محمد، (1387)، «مبانی مأموریت سپاه در مقابله با تهدیدات نرم»، فصلنامه علمی، تخصصی عملیات روانی، سال 5، شماره 20، دانشگاه امام حسین (ع)، ص 131-94.
    • نصر، صلاح، (1385)، جنگ روانی، مترجم: محمود حقیقت کاشانی، نشر سروش.

     

    ب. انگلیسی

    • Ackerman, Spencer. (2012). Two Cheers for Zero Dark Thirty’s Torture Scenes. In access at: http://www.wired.com/dangerroom/2012/12/zero-dark-thirty/
    • Anderson, Ben. (2010). Security and the future: Anticipating the event of terror. Geoforum. (41). Pp 227–235
    • Balabanova, Ekaterina. (2007). Media, Wars and Politics: Comparing the Incomparable in Western and Eastern Europe. Ashgate Publishing. Hampshire
    • Clark, Wesley K. (2003). Winning Modern Wars: Iraq, Terrorism, and the American Empire. (p. 611). Public Affairs. New York
    • Crosbie, Thomas. (2018). The golden age, revisited: George C Marshall's press work, 1939-1945. War in History. 27 (2). Pp 249-270.
    • Dimaggio, Anthony R. (2008). Mass media, mass propaganda: examining American news in the "War on terror". Lexington Books. Plymouth. UK
    • Kriti,Singh. (2016) role Of the Media inCultivating Perceptions and impactingPower equations:Case study Of us PsyOPs.AIR POWER Journal Vol. 11 No. 4, wiNter 2016 (October-December)
    • McAuliffe, Cameron. (2007). Visible Minorities: Constructing and Deconstructing the ‘Muslim Iranian’ Diaspora. in: Aitchison, Cara. et al (Editors); Geographies of Muslim identities: diaspora, gender and belonging. Hampshire: Ashgate Publishing Limited.
    • Nye, Joseph. S (1990). “Soft Power”, Foreign Policy, No.80, Twentieth Anniversary, Washingtonpos, Newsweek Interactive, LLC, Autumn, P.153-171.
    • Nye,Jr.,Joseph S. (2011). The Future of Power. Public Affairs. New York
    • Nye,Jr.,Joseph S. (2005). Soft power: the means to success in world politics. Perseus Books Group. New York
    • Sharp, Joanne. (2011). A subaltern critical geopolitics of the war on terror: Postcolonial security in Tanzania. Geoforum. (42). Pp 297–305
    • Sharp, Joanne. (1996). Hegemony, popular culture and geopolitics: The Reader’s Digest and the construction of danger. Political Geography. Vol.15, No6/7. Pp 557-570
    • Singh, Kriti. (2016). Role of Media in Cultivating Perceptions and its Effect on Power Equation: Case study US Psychological Warfare.
    • Strauss, Anselm; Corbin, Juliet (1998). Basics of Qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. London: Sage.