1
موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آیندهپژوهی، پژوهشگر خبره
2
دانشگاه ایوان کی. رییس
چکیده
در این مقاله فرایند تهیه رهنگاشت دفاعی بررسی شده است. این کار با توجه به اهمیت رهنگاشت و لزوم شناخت و رفع چالشهای تهیه رهنگاشت انجام شده است. برای گردآوری دادهها که دادههایی آمیخته هستند از روش تشکیل پنلهای تخصصی، پرسشنامه، و مصاحبه استفاده شده است. این دادهها با مبنای اثباتگرایی و پارادایم انتقادی و با راهبرد موردی تحلیل شدهاند. جامعه آماری دادهها و همچنین جامعه خبرگان جامعه حداکثری است که قاعدتا در افزایش روایی و پایایی دادهها تأثیرگذار است. تحلیل نتایج نشان میدهد کارآمدی اسناد تهیه رهنگاشت صنایع دفاعی کمتر از حد میانگین است (4/2 از 5). در آسیبشناسی فرایند تهیه رهنگاشت از مجموع حدود 80 عنوان مطرحشده، 66 عنوان دارای روایی مناسب بودند که به 17مضمون، 10 مضمون کلیدی، و 4 مضمون پایه دستهبندی شدند. این تحلیل نشان میدهد چالشهای تهیه رهنگاشت در صنایع دفاعی به ترتیب در ابعاد مدیریت (با وزن 66%)، ذینفعان (با وزن 18%)، اطلاعات (با وزن 10%)، و کارکنان (با وزن 6%) قرار میگیرند. همچنین ضعف در سیاستگذاری (با وزن 13%) مهمترین چالش تهیه رهنگاشت در صنایع دفاعی است. با رویکردی روایتپژوهی، روند رشد چالشها در طول یک دهه نیز بررسی شده است که نشان از ماندگای حداکثری چالشها و ظهور چالشهای جدید دارد. در انتهای این مقاله برای بهبود دستاوردهای تهیه رهنگاشت برای سه رویکرد کوتاهمدت، میانمدت، و بلندمدت پیشنهاد ارائه شده است که بیشتر بر دو محور تمرکز دارد: 1) توجه به سیاستگذاری و بهبود اسناد بالادست؛ 2) توجه و تمرکز بر انسجام ذینفعان کلیدی در تهیه رهنگاشت.
احمدوند، علیمحمد، (1386)، درباره راهبرد؛ مقدمهای بر تدوین طرح راهبردی در ناجا، دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال سوم، شماره 10، فروردین و اردیبهشت 86، ص 63.
اندیشکده آتینگار، (1387)، بررسی، شناسایی و طراحی الگوریتم اقتضایی مناسب آیندهنگاری در سطح بخشی (با تأکید بر سه روش دلفی، رهنگاری و سناریونگاری) نمونه موردی: بخش صنایع دفاعی ایران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، فروردین 87، صص 280- 266.
خسروی، عباس و احمدوند، علیمحمد، (1398)، بازتعریف مفهوم رهنگاشت با روش تحلیل مضمون، فصلنامه مطالعات راهبردی ناجا، سال چهارم، شماره یازدهم، بهار 98، صص 29- 5.
خزایی، سعید و کاشانی، حامد، (1395)، آسیبشناسی مدلهای رهنگاشت فناوری، شناسایی چالشها و توصیهنگاری در مسیر بهبود این روشها، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، شماره 63، بهار 95، ص 75.
ذوعلم، علی، (1384)، تأملی در مفهوم چالش، ماهنامه اندیشه و تاریخ سیاسی ایران معاصر، سال چهارم، شماره 36، شهریور 84، ص 34.
فال، رابرت؛ فرخ، کلیرو پروبرت، دیوید، (1396)، مترجم پدرام حیدرنیای کهن، میرسهیل حسینی آققلعه، مجید صمصامی مزرعه آخوند، تدوین رهنگاشت برای راهبرد و نوآوری؛ همسوسازی فناوری و بازار در جهان پویا، تهران، انتشارات مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
فولادی، قاسم؛ زارعی، وحید؛ کریمی قهرودی، محمدرضا و مرادی، بیژن، (1396)، طرحریزی دفاعی بلندمدت؛ مروری بر ادبیات، تهران، انتشارات مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
فولادی، قاسم، (1392)، الگوی تدوین نقشه راه در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، تهران، انتشارات مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
کاویانی کوثرخیزی، کیارش؛ بوشهری، علیرضا و منطقی، منوچهر، (1391)، مطالعه تطبیقی و دستهبندی روشهای تدوین نقشه راه (رهنگاشت) فناوری، نشریه رهیافت، شماره 50، بهار 91، ص 58.
ب. انگلیسی
Ahlqvista, Toni. Halonena, Minna. Eerolaa, Annele. Kivisaaria, Sirkku. Kohla, Johanna. Koivistoa, Raija. Myllyojaa, Jouko. Wessberga, Nina. (2012). Preparing for grand challenges: the role of future-oriented technology analysis in anticipating and shaping structural and systemic changes. Technology Analysis&Strategic Management,volume 24,issue 8.
Bray, Olin H. Garcia, Marie L. (1997). Technology Roadmapping: The Integration of Strategic and Technology Planning for Competitiveness. Sandia National Laboratories. Albuquerque, New Mexico 87185-1378.
Gerdsri, N. Assakul, Ph.;Vatananan, R.S.(2010).An activity guideline for technology roadmapping implementation. USA: Technology Analysis & Strategic Management,February,Vol 22,No 2.
Lash, Jeff (2012).Three Problems With Product Roadmaps.Product Management 7.
Ma, Tieju. Liu, Shu. Nakamori, Yoshiteru. (2006). Roadmapping as a Way of Knowledge Management for Supporting Scientific Research in Academia. Systems Research and Behavioral Science, Syst. Res.23, 743-755 (2006)
Phall, Robert. Farrukh, Clare. Probert, David. (2001). Technology Roadmapping: linking technology resources to business objectives. Centre for Technology Management, University of Cambridge.
Phall, Robert. Farrukh, Clare. Probert, David. (2004). Technology roadmapping—A planning Framework for evolution and revolution. ELSEVIER. Technological Forecasting & Social Change. 71 (2004). 5-26.
Phall, Robert. Muller, Gerrit. (2009). An architectural framework for roadmapping: Towards visual strategy. ELSEVIER. Technological Forecasting & Social Change 76 (2009) 39–49.
Phall, Robert. (2015). Roadmapping for strategy and innovation. Centre for Technology Management. Institute for Manufacturing, University of Cambridge.
Robinson, Stewart. Arbez, Gilbert. Birta, Louis G. Tolk, Andreas. Wagner, Gerd. (2015). CONCEPTUAL MODELING: DEFINITION, PURPOSE AND BENEFITS. IEEE, Proceedings of the 2015 Winter Simulation Conference.
Seidewitz, Ed. (2003). What Models Mean. IEEE SOFTWARE. 2003.
Whalen, P.(2007). Strategic and Technology Planning on a Roadmapping Foundation.Research -Technology management, may- june, pp 40-51.
Chabot, C. (1995). Defining high Technology. Stanford: Stanford Publication of Stanford University.
Chen, J., Zhu, Z., Xie, H. (2004). Measuring intellectual capital: a new model and empirical study. Journal of Intellectual Capital, pp 195-212.
خسروی, عباس, & احمدوند, علی محمد. (1400). ارائه الگوی شناخت چالشهای تهیه رهنگاشت در حوزه کسب و کار دفاعی. مطالعات بین رشتهای دانش راهبردی, 11(42), 156-129.
MLA
عباس خسروی; علی محمد احمدوند. "ارائه الگوی شناخت چالشهای تهیه رهنگاشت در حوزه کسب و کار دفاعی", مطالعات بین رشتهای دانش راهبردی, 11, 42, 1400, 156-129.
HARVARD
خسروی, عباس, احمدوند, علی محمد. (1400). 'ارائه الگوی شناخت چالشهای تهیه رهنگاشت در حوزه کسب و کار دفاعی', مطالعات بین رشتهای دانش راهبردی, 11(42), pp. 156-129.
VANCOUVER
خسروی, عباس, احمدوند, علی محمد. ارائه الگوی شناخت چالشهای تهیه رهنگاشت در حوزه کسب و کار دفاعی. مطالعات بین رشتهای دانش راهبردی, 1400; 11(42): 156-129.