طراحی الگوی سیاست گذاری مبتنی بر هوش تجاری در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با دو رویکرد کلان و تفصیلی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده مدیریت، گروه مدیریت دولتی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد، رئیس دانشکده مدیریت، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)

3 استاد، دانشکده مدیریت، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

4 استاد، دانشکده مدیریت، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکده علوم مهندسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

مدیریت علمی در سازمان‌ نیازمند طراحی الگوی مناسب سیاست‌گذاری است تا سازمان بتواند با اتخاذ تصمیماتی با حداقل خطا و استفاده هوشمندانه از داده‌ها به اهدافش دست یابد. عدم وجود الگوی مناسب و هوشمند در این زمینه، عدم تصمیم‌گیری‌های به‌موقع و مناسب، عدم وجود فرایند‌های سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد و دور شدن سازمان‌ها از وظایف حاکمیتی خود، اهم دلایلی است که نیاز سازمان‌ها علی‌الخصوص وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را به طراحی یک الگوی مناسب در این زمینه مشخص می‌نماید. هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی سیاست‌گذاری در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به‌صورت کلان و تفصیلی است. در واقع به‌دنبال پاسخگویی به سوال تحقیق یعنی"الگوی مناسب فرایند سیاست‌گذاری در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری چگونه است؟" هستیم. برای این منظور ابتدا جهت طراحی الگوی کلان، با بهره‌گیری از رویکرد پژوهش اکتشافی و استفاده از روش تحقیق کیفی و راهبرد تئوری برخاسته از داده‌ها، اطلاعات لازم جمع‌آوری و پس از تجزیه تحلیل با کمک گراندد تئوری، الگوی کلان سیاست‌گذاری طراحی شد. سپس، الگوی تفصیلی با استفاده از روش تجزیه و تحلیل ساخت‌یافته (SSADM) مورد طراحی قرار گرفت و اسناد بالادستی و شواهد، تعیین چشم‌انداز، ماموریت و سیاست‌ها، تعیین اهداف کلان و استراتژیک، طراحی مدل و ارزیابی اهداف کلان و استراتژیک، تعریف اهداف کمی و عملیاتی، طراحی مدل و ارزیابی اهداف کمی و عملیاتی و انتخاب و تعیین اهداف کمی و عملیاتی به‌عنوان اجزای شش‌گانه الگوی‌ طراحی شده، تعیین و تبیین شدند. در نهایت نیز کیفیت الگوی‌ طراحی شده با روش‌های علمی مورد ارزیابی و اعتبارسنجی قرار گرفته و تایید شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • ادیب حاج‌باقری، محسن؛ پرویزی، سرور و صلصالی، مهوش، (1390)، روش­های تحقیق کیفی، تهران، مرکز نشر علوم پزشکی (بشری).
  • الوانی، مهدی، (1387). تصمیم­گیری و تعیین خط­مشی دولتی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
  • انصاری­نژاد، علی، (1392). یافتن روابط علی و معلولی و رتبه‌بندی عوامل بحرانی موفقیت و شکست پروژه­های پیاده‌سازی سیستم­های اطلاعاتی به کمک ترکیب روش‌های ANP و DEMATEL فازی گروهی، نشریه تخصصی مهندسی صنایع، دوره 7، ص 12-8.
  • بازرگان، عباس، (1378)، مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته، رویکردهای متداول در علوم رفتاری، تهران، نشر دیدار، چاپ اول.
  • تقوا، محمدرضا و نوری، الهه، (1393)، هوشمندی کسب‌وکار (مفاهیم و طراحی و توسعه سیستم)، تهران، نشر دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، چاپ اول.
  • حسنقلی‌پور، حکیمه؛ قلی‌پور، آرین؛ قاضی محله، مهدی محمدی و روشندل اربطانی، طاهر، (1389)، الزامات، ضرورت‎ها و مکانیزم‎های تجاری‎سازی دانش در دانشکده‎های مدیریت، مدیریت بازرگانی، دوره 2، شماره 4، شماره پیاپی 6، ص 60-41.
  • حقیقت منفرد، جلال و شعبانی مایانی، محبوبه، (1391)، بررسی اثر ابعاد محتوایی سازمان بر اثربخشی هوش تجاری با توجه به نقش مدیریت دانش مطالعه موردی: بانک سامان، فصلنامه مدیریت (پژوهشگر)، سال نهم، شماره 27، ص 84-65.
  • خاکی، غلامرضا، (1392)، روش تحقیق با رویکرد گرانددی در پایان­نامه‌نویسی، تهران، نشر فوژان، چاپ اول.
  • دانایی‌فرد، حسن و اسلامی، آذر، (1390)، کاربرد استراتژی پژوهشی نظریه داده‌بنیاد در عمل؛ ساخت نظریه بی‌تفاوتی سازمانی، تهران، نشر دانشگاه امام صادق (ع).
  • دهقانی فیروزآبادی، مرتضی و رجبی پورمیبدی، علیرضا، (۱۳۹۴)، تدوین چهارچوب پیشنهادی در سیاست‌گذاری بازاریابی با استفاده از تبیین جایگاه هوش تجاری،کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد و سامانه‌های مالی، دبی، پندار اندیش رهپو.
  • رنجبر، جواد؛ آتش‌سوز، علی، (1396)، بررسی تأثیر هوش تجاری در بهبود تصمیم‌گیری‌های مدیران،سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، حسابداری و اقتصاد دانش‌بنیان با تأکید بر اقتصاد مقاومتی، تهران، دانشگاه علامه مجلسی.
  • ساروخانی، باقر، (1377)، روش­های تحقیق در علوم اجتماعی اصول و مبانی، بینش­ها و فنون، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه).
  • شمس، زهره و صفاری، مژگان، (1396)، مفهوم هوش تجاری و معرفی نسل‌های آن؛ چالش‌ها و راهکارها و تأثیر آن در تصمیم‌گیری‌های کلان، اولین کنفرانس ملی کاربردسازی هوش تجاری (راهکارها و چالش‌ها)، گروه مهندسی صنایع، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی.
  • صفاری، مسعود، (1393)، بررسی رابطه بین هوش تجاری و توانمندسازی روان‌شناختی، مطالعات مدیریت بهبود و تحول (مطالعات مدیریت سابق)، شماره 80، دوره 7، ص 86-73.
  • عباس­زاده، محمد، (1391)، تأملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و سوم، شماره­ پیاپی (45)، شماره­ اول، ص 34-19.
  • فدایی کچویی، الهام و خانی، ناصر، (۱۳۹۶)، بررسی هوش تجاری و لزوم کاربردی کردن آن در سازمان‌ها،دومین کنفرانس ملی مدیریت راهبردی خدمات، نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی. 
  • فروزنده، لطف‌الله و وجدانی، فؤاد، (1388)، سیاست‌گذاری عمومی چیست، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره 269 و 270، ص 207 –
  • فلاح دوست، مجتبی؛ شریفی، آرش؛ طاولی، رضا، (۱۳۹۴)، کاربرد رهیافت­های هوش تجاری در بهبود تصمیم‌گیری مدیران بانکی (مطالعه موردی موسسه اعتباری ثامناولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد، حسابداری و علوم تربیتی، ساری، شرکت علمی- پژوهشی و مشاوره‌ای آینده‌ساز، دانشگاه پیام نور نکا.
  • محرابی، مهسا و لاجوردی، سید جلیل، (۱۳۹۴)، هوش تجاری و ارتباط آن با سیستم‌های اطلاعاتی و نقش آن در تصمیم‌گیری،دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت در قرن 21، تهران، مؤسسه مدیران ایده‌پرداز پایتخت ویرا.
  • منفرد، مهدی و مایانی، رضا، (1392)، بررسی رابطه بین ابعاد محتوایی سازمان بر اثربخشی هوش تجاری با توجه به نقش تعدیل‌کننده مدیریت دانش: مطالعه موردی بانک سامان، همایش ملی هوش سازمانی، شماره 11، دوره 15، ص 52-41.
  • میاندهی، حجت؛ جهان­بین، زهرا و شکیبایی، زهره، (۱۳۹۵)، نقش هوش تجاری به‌عنوان یک سیستم اطلاعاتی در بهبود استراتژی سازمان‌ها،اولین کنفرانس ملی مدیریت مهندسی، آستانه اشرفیه، مؤسسه آموزش عالی مهرآستان گیلان.
  • نجاری، رضا؛ آذر، عادل و جلیلیان، حمیدرضا، (1394)، ارائه مدل هوشمندی سازمان: مورد مطالعه شرکت‌های تولیدی، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، سال چهارم، شماره 1 (شماره پیاپی 12)، ص 24-1.
  • ویور، فیلیپ، (1385)، روش تحلیل و طراحی ساخت‌یافته سیستم‌ها SSADM4، همکاران سیستم، انتشارات آذرخش.

 

 

ب. انگلیسی

  • Ahrens, N., (2013). China's Industrial PolicyMaking Process, A Report of the Center for Strategic and International Studies hills Program on governance.
  • Alavi, M., & Gallupe, R. B., (2003). Using information technology in learning: Case studies in business and management education programs. Academy of Management Learning & Education, 2(2), pp. 139-152.
  • Amid, Amin; Moalagh, Morteza & Zare Ravasan, Ahad, (2012). Identification and classification of ERP critical failure factors in Iranian industries, Information Systems, 37, 227-237.
  • Araujo, Jr, JLCd., Maciel Filho R., (2001). Developing an operational framework for health policy analysis. Revista Brasileira de Saúde Materno Infantil;1(3):203-21.
  • Arefin, M., Hoque, M. & Bao, Y., (2015). The impact of business intelligence on organization’s effectiveness: an empirical study, Journal of Systems and Information Technology, Vol. 17 No. 3, pp. 263-285.
  • Avison, D. E., & Fitzgerald, G. (2002). Information Systems Development: Methodologies, Techniques and Tools, McGraw-Hill, Maidenhead.
  • Banerjee, M., Mishra, M., (2017). Retail supply chain management practices in India: A business intelligence perspective, Journal of Retailing and Consumer Services, Volume 34, pp. 248-259.
  • B., (2019). An Enhanced Application of Fuzzy C-Mean Algorithm in Image Segmentation Process, Journal of Scientific and Engineering Research, 6(1):193-197
  • Bruegge, B., & Dutoit, A, H., (2010). Object Oriented Software Engineering Using UML: Patterns, and Java™, Technical University of Munich Department of Computer Science Munich, Germany and Carnegie Mellon University School of Computer Science Pittsburgh, PA, United States, Third Edition.
  • Buchholz, R., (1985). Essentials of Public Policy for Management, Prentice hall Publication.
  • Buse, K., Mays, N., Walt, G., (2012). Making Health Policy, McGrawHill International.
  • Carvalho, V. A., & Almeida, J. P. A., (2018). Toward a well-founded theory for multilevel conceptual modeling. Software & Systems Modeling, 17(1): pp. 205–231.
  • Coning, CD., (2009). The nature and role of public policy. MPA Admission Modules.
  • Cosmas, I. N., Christiana, F. A., Jeremiah, O. O., & lkechukwu, C. A., (2018). Transitions in System Analysis and Design Methodology, American Journal of Information Science and Technology, 2(2), pp. 50-56.
  • Davenport, T.H. (2005). Competing on Analytics. Harvard Business Review, 84(1), pp. 98-107.
  • Denhart, R., Denhart, J., Blanc, T., (2013). Public Administration: An Action Orientation, wadsworth Publication.
  • G., (2017). Evolvement of Computer Aided Software Engineering (CASE) Tools: A User Experience, International Journal of Computer Science and Software Engineering (IJCSSE), Volume 6, Issue 3.
  • Doshmangir, L., Mostafavi, H., Rashidian, A., (2014). How to do policy analysis? A view on approaches and modes of policy analysis in health sector. Hakim Health Sys Res; 17(2): 138- 150.
  • Dubin, R., (1976). Theory building in applied areas. in MD. Dunnette (Ed.), Handbook of industrial and organizational psychology (pp. 17–39). Chicago: Rand McNally.
  • Dunn, WN., (1986). Policy analysis: Perspectives, concepts, and methods, Jai Pr.
  • Edebatu, D. C., & Ekwonwune, E. N., (2019). Learning Management System for Improved Service Delivery in Tertiary Institution, Int. J. Communications, Network and System Sciences, 12, pp. 37-48.
  • Ekwonwune, E.N., Anyiam, C.D. & Osuagwu, O.E. (2018) Modelling Conceptual Framework for Private Cloud Infrastructure Deployment in the ICT Centre of Tertiary Institutions. Communications and Network, 10, pp. 117-125.
  • Eneji, S., & Eyong, W. (2019). Integrated Web-Based Voter Registration System (For Developing Countries), International Journal of Innovative Science and Research Technology, Volume 4, Issue 2, pp. 261-275.
  • Erastos, F., Eoin, B., (2001). Towards the smart organization: An emerging organizational paradigm and the contribution of the European RTD programs, Journal of Intelligent Manufacturing, 12, pp. 101-119.
  • Essays, UK., (2018). Structured systems analysis and design. Retrieved from https://www.ukessays.com/essays/information-systems/structured-systems-analysis-and-design.php?vref=1
  • Fahrenkrog, G., Polt, W., Rago, J., Tubke, A., Zinocker, k., Arvanitis, S., & et al., (2002). RTD Evauation Toolbox- assessing the Socio- Economic Impact of RTD-Policies, Seville, Spain: European Commission.
  • Ferris, T., (2015). Reflections on the Public Policy Process in Ireland, Journal of Administration, Volume 62, No. 4.
  • Filos, E., Banahan, E., (2001). Towards the smart organization: An emerging organizational paradigm, Journal of Intelligent Manufacturing, 12, pp. 101-119.
  • Fink, L, Yogev, N, & Even, A., (2017). Business intelligence and organizational learning: An empirical investigation of value creation processes, Information & Management, Volume 54, Issue 1, pp 38-56.
  • Fischer, R., Forester, J., (1993). The Argumentative Turn in Policy Analysis and Planning. Duke University Press, Durhan and London.
  • Frigg, R., & Hartmann, S., (2012). Models in Science. In: Zalta, E.N. the Stanford encyclopedia of philosophy. [Retrieved: 24th July 2016] from:http://plato.stanford.edu/archives/fall2012/entries/models-science/
  • Ghavifekr, S., Hussin, S., Faizal Ghani, M., (2011). The process of Malaysian smart school policy cycle: A Qualitative Analysis, Journal of Research and Reflections in Education,Vol.5, No.2, pp.83-104.
  • Glaser, B. & Strauss, A. (1967). The discovery of grounded theory, Aldine Publishing Company. Chicago.
  • Grigori, D., (2003). Business Process Intelligence, Computers in Industry, 53(3), pp. 321-343.
  • Howard, R., & Maio, A. D. (2013). Hype cycle for smart government, 2013.2013-07-22)[2015-03-10].https://www.Gartner.com/doc/2555215/hype-cycle-smart government.‏
  • Howlett, M., Ramesh, M., Perl, A., (2009). Studying Public Policy: Policy Cycles and Policy Decisions, Oxford University Press.
  • ITC Infotech India Ltd, (2012). Structured Systems Analysis and Design Methodology, http://vijaysamyal.tripod.com/SSAD.pdf, PP. 2-7.
  • Jaja, & Ibimina, A., (2018). Enforcement of Partial Referential Integrity in a Database System, International Journal of Computer Science and Mathematical Theory, ISSN 2545-5699 Vol. 4 No.2 2018, pp. 27-33
  • Kraft, M., Furlong, S., (2014). Public Policy: Politics, Analysis, and Alternative, Washington: CQ Press, a Division of SAGE Publications, lnc.
  • Kuhn, TS., (2012). The structure of scientific revolutions.University of Chicago press.
  • Kuosa, T., (2011). Different Approaches of Pattern Management and Strategic Intelligence, Science Direct, pp. 458-467.
  • Larson, D, & Chang, , (2016). A review and future direction of agile, business intelligence, analytics and data science, International Journal of Information Management, Volume 36, Issue 5, pp 700-710.
  • Lasswell, H.D., (1971). A Preview of Policy Sciences, American Elsevier Publication.
  • Nahi, A. A., Gulumbe, M. A., Selamat, N. S., Ismail, N. B., Dahlan, H. M., Hashim, M. M., (2017). A Review of Blended Methodologies Implementation in Information Systems Development, Journal of Inf ormation Systems Research and Innovation, 11(1), pp. 7-15.
  • Olszak, C., & Ziemba, E., (2007). Approach to Building and Implementing Business Intelligence Systems, Interdisciplinary Journal of Information, Knowledge, and Management, Volume 2, pp. 135-148.
  • Ong, In Lih; Siew, Pei, Hwa & Wong, Siew, Fan, (2011). A Five-Layered Business IntelligenceArchitecture, IBIMA Publishing: Communications of the IBIMA, Article ID: 695619, 11 pages.
  • Ranjan, J, (2009). Business IntelligenceConcepts, Components, Techniques andBenefits, Journal of Theoretical and AppliedInformation Technology, 9, 60-70.
  • Schwaninger, M., (1995). Intelligent Organizations: Building Core Competencies through Information Systems, Journal ofElectronic Markets, pp.6-8.
  • Schwaninger, M., (2000). Managing Complexity ²the Path Toward Intelligent Organizations, Journal of Systemic Practice and Action Research, Vol. 13, No. 2, pp.207-239.
  • Solomon, N., (2004). Business Intelligence, Communications of the Association for Information Systems, Vol. 13, Article 15, pp. 176-196.
  • Shiffman, WJ., Schneider, H., Murray, SF., Murray, SF, Brugha, R., Gilson, L., (2008). Doing health policy analysis: methodological and conceptual reflections and challenges. Health Policy Plan, 23 (5): 308-317. doi:10.1093/heapol/czn024
  • Staskeviciute, I., (2009). Development of Intelligent Organization in the context of internal organizational Dimension Transformation, Summary of the Doctoral Dissertation, THESIS DEFENSE, Management and Administration, Kaunas, Kaunas University of Technology.
  • Sydanmaanlakka, Pentti., (2003). Intelligent leadership and leadership competencies. Developing a leadership framework for intelligent organizations. HUT Industrial Management and Work and Organisational Psychology Dissertation Series No 4, pp. 1459-1936 ISBN 951-22-6283-5.
  • Thalheim, B., (2012). The art of conceptual modelling, Frontiers in Artificial Intelligence and Applications 237: pp. 149-168.
  • Tutunea, M. F., (2015). Business Intelligence Solutions for Mobile Devices– An Overview. Procedia Economics and Finance, 27, pp. 160-169.
  • Weimer, D., Vining, A., (2010). Policy Analysis: Concepts and Practice, Taylor & Francis.
  • Wiig, K. M., (2000). The Intelligent Enterprise and Knowledge Management, Knowledge Research Institute, Inc., UNESCO’s Encyclopedia of Life Support Systems.
  • William, Y., & Koronios, A., (2010). Critical success factors for business intelligence, jurnal of computer information system, Volume 50, Issue 3, pp 23-32.
  • Rupsiene, L., & Pranskuniene, R., (2010). The variety of grounded theory: Different versions of the same method or different methods?, Social Sciences, 4(70): 7-19.