طراحی الگوی شادمانی سازمانی اعضای هیئت علمی؛ الگویی برآمده از نظریه داده بنیاد

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت منابع انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد امارات متحده عربی

2 استادیار دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران شمال

3 استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

چکیده

شادی یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در سازمان‌ها تلقی می‌شود که عواطف مثبت پرسنل را افزایش داده و با کاهش عواطف منفی، باعث افزایش بهره‌وری می‌گردد. اعضای هیئت علمی مهم‌ترین سرمایه انسانی دانشگاه‌ها و موسسه‌های آموزش عالی محسوب می‌شوند. بنابراین، پرداختن به مقوله نشاط و عوامل ایجادکننده آن در میان اعضای هیئت علمی بسیار حائز اهمیت است. هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی شادی سازمانی اعضای هیئت علمی بود که از طرح نظام‌مند نظریه داده بنیاد اشتراوس و کوربین استفاده شده است. بدین منظور با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، با 26 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های آزاد تهران به عنوان مطلعین کلیدی در حوزه شادی سازمانی و صاحبان آثار در این حوزه، مصاحبه‌های عمیق به عمل آمد و داده‌ها از مصاحبه‌ها استخراج گردید. داده‌ها طی سه مرحله کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتیجه حاصل از آن 17 مقوله کلی بود که در قالب مدل پارادایمی شامل راهبردهای استقرار الگوی شادی سازمانی (زمینه سازی ایجاد شادی سازمانی)، شرایط محیطی مداخله‌گر (خصوصیات فردی اساتید و دانشجویان)، ویژگی‌های زمینه‌ای (شرایط خانوادگی، کاری، رفاهی، تدریس و پژوهش، فرهنگ سازمانی و اقتصادی)، شرایط علی (روابط اجتماعی، فضای محیط کار، تجهیزات کاری، سیستم تشویقی و رفتار اخلاقی محیط کار)، پدیده اصلی (شادی سازمانی) و پیامدها (شهرت و اعتبار دانشگاه، افزایش کارایی دانشگاه و کاهش فرسودگی شغلی) جای گرفتند. این الگو فرایند عملیاتی سازی الگوی شادی سازمانی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای تهران و روابط بین مقوله‌ها و ابعاد آن‌ها را منعکس ‌می‌نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • فهرست منابع و مآخذ

    الف. فارسی

    • اشتراس، آنسلم و کوربین، جولیت (1390)، اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه‌ها و شیوه‌ها، ترجمه بیوک محمدی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    • بیرکس، ملانی و میلز، جین (1393)، تحقیق مبنایی راهنمای عملی، ترجمه بیوک محمدی، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
    • پرویزی، سرور؛ حاج باقری، ادیب و و صلصالی، مهوش (1393)، اصول و روش‌های پژوهش‌های کیفی، تهران، نشر جامعه‌نگر.
    • چاوشی باشی، فرزانه و دهقان عفیفی، ناهید (1393)، شناسایی و سنجش عوامل تأثیرگذار بر نشاط سازمانی کارکنان در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب، فصلنامه علوم رفتاری، 16، 66-43.
    • حق‌گویان، زلفا؛ زارعی متین، حسن؛ جندقی، غلام‌رضا و رحمتی، محمدحسین (1394)، فهم فرآیند شکل‌گیری نشاط با استفاده از نظریه داده‎بنیاد، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 4، 13(2)، 141-119.
    • حیدری، مرضیه؛ چیذری، محمد و صدیقی، حسن (1394)، عوامل مؤثر بر شادی در کار با بررسی مدل‌های نظری، دومین کنفرانس بین‌المللی آینده‌پژوهی، مدیریت و توسعه اقتصادی، مشهد.
    • سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه (1397)، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران، نشر آگه.
    • طاهریان، حسین؛ فیض، داوود و حیدرخانی، زهرا (1393)، عوامل مدیریتی و سازمانی مؤثر بر شادی و نشاط در دانشگاه‌ها در تأثیر آن‌ها بر تولید علم، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 20(2)، 116-99.
    • عسگری، غلامرضا؛ محمدی، محمود و اسماعیل‌زاده، مهدی (1392). شناخت عوامل شادی‎ساز در میان نسل‌های شاغل در سازمان‌های امروزی، فصلنامه مدیریت دولتی، 1(5)، 166-149.
    • ملک‌زاده، غلامرضا و راهنما، نرگس (1395)، بررسی عوامل تأثیرگذار بر نشاط کارکنان در محل کار، دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و فناوری اطلاعات و ارتباطات، تهران.
    • نجاری، رضا؛ ضماهنی، مجید؛ آذر، عادل و معارفی، فاطمه (1394)، سنجش مدل سازمان شاد در دانشگاه‌های پیام نور استان خوزستان، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 2(13)، 98/77.
    • وزیری، مژده و شیرزادی اصفهانی، هما (1389)، بررسی رابطه جو سازمانی و سرزندگی در اعضا هیأت‌علمی دانشگاه الزهرا (س)، فصلنامه اندیشه‌ای نوین تربیتی، 2(6)، 190-173.

     

     

    ب. انگلیسی

    • Achor, S. (2011). The happiness advantage: The seven principles of positive psychology that fuel success and performance at work. Random House.
    • Adnan Bataineh, K. (2019). Impact of Work-Life Balance, Happiness at Work, on Employee Performance. International Business Research, 12(2), 99-112.
    • Argyle, M. (2013). The psychology of happiness. Routledge.
    • Atkinson, C., & Hall, L. (2011). Flexible working and happiness in the NHS. Employee Relations, 33(2), 88-105.
    • Chan, G., Miller, P. W., & Tcha, M. (2005). Happiness in university education. International Review of Economics Education, 4(1), 20-45.
    • Bakker, A. B. (2005). Flow among music teachers and their students: The crossover of peak experiencesJournal of vocational behavior, 66(1), 26-44.
    • Bilimoria, D., Perry, S. R., Liang, X., Stoller, E. P., Higgins, P., & Taylor, C. (2006). How do female and male faculty members construct job satisfaction? The roles of perceived institutional leadership and mentoring and their mediating processes. The Journal of Technology Transfer, 31(3), 355-365.
    • Bretones, F. D., & Gonzalez, M. J. (2011). Subjective and occupational well-being in a sample of Mexican workers. Social Indicators Research, 100(2), 273-285.
    • Creswell, J. W., & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory into practice, 39(3), 124-130.
    • Daniel, C. O. (2019). The Effects of Human Capital Development on Organizational Performance. International Journal of Scientific Research and Management, 7(01).
    • Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008). Self-determination theory: A macro theory of human motivation, development, and health. Canadian psychology/Psychologie canadienne, 49(3), 182.
    • Delle Fave, A., Brdar, I., Wissing, M. P., Araujo, U., Castro Solano, A., Freire, T.,& Nakamura, J. (2016). Lay definitions of happiness across nations: The primacy of inner harmony and relational connectedness. Frontiers in psychology, 7, 30.
    • Dutton, V. M., & Edmunds, L. (2007). A model of workplace happiness. SELECTION AND DEVELOPMENT REVIEW, 23(3), 9.
    • Eckhaus, E. (2017, July). Measurement of organizational happiness. In International Conference on Applied Human Factors and Ergonomics (pp. 266-278).
    • Findler, F., Schönherr, N., Lozano, R., Reider, D., & Martinuzzi, A. (2019). The impacts of higher education institutions on sustainable development: A review and conceptualization. International Journal of Sustainability in Higher Education, 20(1), 23-38.
    • Fisher, C. D. (2010). Happiness at workInternational journal of management reviews, 12(4), 384-412.
    • Giannopoulos, V. L., & Vella-Brodrick, D. A. (2011). Effects of positive interventions and orientations to happiness on subjective well-being. The Journal of Positive Psychology, 6(2), 95-105.
    • Hosie, P., Willemyns, M., & Sevastos, P. (2012). The impact of happiness on managers' contextual and task performance. Asia Pacific Journal of Human Resources, 50(3), 268-287.
    • Huang, H. (2016). Workplace happiness: Organizational role and the reliability of self-reporting (Doctoral dissertation).
    • Im, S., Chung, Y., & Yang, J. (2018). The Mediating Roles of Happiness and Cohesion in the Relationship between Employee Volunteerism and Job Performance. International journal of environmental research and public health, 15(12), 2903.
    • Johnston, C. S., Luciano, E. C., Maggiori, C., Ruch, W., & Rossier, J. (2013). Validation of the German version of the Career Adapt-Abilities Scale and its relation to orientations to happiness and work stress. Journal of Vocational Behavior, 83(3), 295-304.
    • Kang, B., & Miller, M. T. (2000). Faculty Development: Research Findings, the Literature Base, and Directions for Future Scholarship.
    • Leme, V. (2015). The Happiness Model. Journal of Innovative Business and Management, 7(1).
    • Martínez-Martí, M. L., & Ruch, W. (2017). The relationship between orientations to happiness and job satisfaction one year later in a representative sample of employees in Switzerland. Journal of Happiness Studies, 18(1), 1-15.
    • Oerlemans, W. G., & Bakker, A. B. (2018). Motivating job characteristics and happiness at work: A multilevel perspective. Journal of Applied Psychology, 103(11), 1230.
    • Pryce-Jones, J., & Lindsay, J. (2014). What happiness at work is and how to use it. Industrial and Commercial Training, 46(3), 130-134.
    • Rego, A., Ribeiro, N., e Cunha, M. P., & Jesuino, J. C. (2011). How happiness mediates the organizational virtuousness and affective commitment relationship. Journal of Business Research, 64(5), 524-532.
    • Ryan, R. M., Huta, V., & Deci, E. L. (2008). Living well: A self-determination theory perspective on eudaimonia. Journal of happiness studies, 9(1), 139-170.
    • Saari, L. M., & Judge, T. A. (2004). Employee attitudes and job satisfaction. Human Resource Management: Published in Cooperation with the School of Business Administration, The University of Michigan and in alliance with the Society of Human Resources Management, 43(4), 395-407.
    • Saenghiran, N. (2013). Towards enhancing happiness at work: a case study of Assumption University.
    • Stiglbauer, B., Selenko, E., Batinic, B., & Jodlbauer, S. (2012). On the link between job insecurity and turnover intentions: Moderated mediation by work involvement and well-being. Journal of Occupational Health Psychology, 17(3), 354.
    • Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research, Thousand Oaks. London, New Dehli.
    • Tosten, R., Avci, Y. E., & Sahin, E. (2018). The Relations between the Organizational Happiness and the Organizational Socialization Perceptions of Teachers: The Sample of Physical Education and Sport. European Journal of Educational Research, 7(1), 151-157.
    • Van De Voorde, K., Paauwe, J., & Van Veldhoven, M. (2012). Employee well‐being and the HRM–organizational performance relationship: a review of quantitative studies. International Journal of Management Reviews, 14(4), 391-407.
    • Veenhoven, R. (2008). Healthy happiness: Effects of happiness on physical health and the consequences for preventive health care. Journal of happiness studies, 9(3), 449-469.
    • Wesarat, P. O., Sharif, M. Y., & Majid, A. H. A. (2015). A conceptual framework of happiness at the workplace. Asian Social Science, 11(2), 78.
    • Williams, P., Kern, M. L., & Waters, L. (2016). Exploring selective exposure and confirmation bias as processes underlying employee work happiness: an intervention study. Frontiers in psychology, 7, 878.