نقش‌آفرینی نظامی- امنیتی چین بر ایران در ارتباط با رقباء با تاکید بر نظریه ژئوپلیتیک دسترسی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشیار دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

ایالات متحده با معرفی نقشه جدید خود (نقشه هند و اقیانوس آرام) بر پایه ژئوپلیتیک دسترسی، به دنبال سلطه بر منطقه و رقابت نظامی با چین است. در نسخه چینی، آمریکا با اعمال سیاست‌های قدرت و یکجانبه‌گرایی، برتری مطلق نظامی و تضعیف امنیت استراتژیک جهانی را دنبال می‌کند و با کسب برتری فضایی، اعمال کنترل بر حوزه اطلاعات را به عنوان اجزای کلیدی برای انجام جنگ مدرن و اطلاعاتی می‌داند. در حال حاضر این دو کشور، رقابت و ایجاد مسابقه تسلیحاتی با فناوری‌های پیشرفته (به‌ویژه در حوزه هوش مصنوعی) را تعقیب می‌نمایند.

این پژوهش به دنبال واکاوی نقش‌آفرینی نظامی- امنیتی چین در قبال رقباء جهانی با تکیه بر اثرپذیری ساختاری و کارکردی ایران است (بیان مساله). محقق با استفاده از مطالعات اسنادی و انجام مصاحبه‌های اکتشافی، داده‌های کیفی را جمع‌آوری و از طریق تحلیل محتوا و کدگذاری، مدل تحقیق را استخراج و با استفاده از پرسشنامه، عوامل به دست‌آمده، مورد قضاوت جامعه آماری قرار گرفته و اهمیت آن‌ها، مشخص شده است (روش تحقیق). در این تحقیق، محقق به دنبال ارائه پاسخ به سوال اصلی تحقیق است که نقش‌آفرینی نظامی- امنیتی چین در آینده ژئواستراتژیک نظام بین‌الملل، اثرپذیری ایران از این نقش‌آفرینی و جهت‌گیری رقباء چگونه است؟ (سوال تحقیق). در فرایند انجام پژوهش، از میان 30 مصاحبه انجام شده با خبرگان، 9 شاخص در قالب 2 مؤلفه نقش‌آفرینی جهانی چین با 51 مضمون در توضیح اثرپذیری نظامی- امنیتی ایران از نقش‌آفرینی جهانی چین و 21 مضمون در توضیح اثرات احتمالی رقباء از نقش‌آفرینی جهانی چین، احصاء شده است (یافته‌های تحقیق).

کلیدواژه‌ها

موضوعات