ارائه یک مدل بهینه سازی ریاضی برای امدادرسانی سامانه‌های‌ امدادی لجستیک در بحران‌های دریایی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه علوم دریایی امام خمینی، نوشهر، ایران

2 دانشجوی دکتری تخصصی مهندسی صنایع گرایش بهینه سازی سیستم ها، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی، تهران، ایران

3 استادیار دانشکده علوم پایه دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری

چکیده

وقوع بحران‌ها در دریاها و تاخیر و ناهماهنگی درمدیریت امدادرسانی ، باعث افزایش آسیب‌های اقتصادی و اجتماعی به کشورها می‌شود. با توجه به اهمیت و ضرورتی که بررسی بحران‌ها و چگونگی پاسخ‌گویی به آن‌ها در نیروی‌دریایی کشورها دارد، این پژوهش باهدف ارائه یک مدل بهینه جهت مدیریت لجستیک نیروی دریایی راهبردی کشور در پاسخ‌گویی موثر و مطلوب در بحران‌های دریایی انجام شد. در این تحقیق ابتدا یک مدل برنامه‌ریزی تصادفی با در نظرگیری سه بعد هزینه‌های اقتصادی، زمان عملیاتی و تلفات انسانی (سه تابع هدف) به روش ریاضی ایجاد شد، پس‌ازآن، مدل تصادفی مذکور با روش برنامه‌ریزی ایده‌ال ترکیب شد.سپس بر اساس یافته‌های تحقیق و امکانات امدادی موجود ،یک مدل مطلوب امدادرسانی سامانه‌ی لجستیک نیروی‌دریایی در بحران‌های دریایی پس از تائید خبرگان ارائه گردید. درنهایت مدل پیشنهادی در محدوده تحت کنترل نیروی‌دریایی در دریای عمان تا شمال اقیانوس هند بر اساس یک نمونه سانحه دریایی واقعی مورد ارزیابی و اعتبارسنجی و تحلیل قرار گرفت. نتایج مدل حاصله از این تحقیق نشان می‌دهد که در فواصل کم، وسیله نقلیه امدادی با ظرفیت بالاتر و سرعت کم‌تر و در فواصل زیاد، وسیله اعزامی با سرعت بالاتر علی‌رغم ظرفیت کم‌تر بهینه است ولی زمانی که وخامت حال افراد بیشتر باشد، سرعت‌بالای وسیله نقلیه برظرفیت آن اهمیت بالاتری دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • منابع

    الف- فارسی

    • اصغرپور، محمدجواد. (1397)، «تصمیم گیری های چندمعیاره». انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
    • ایمن پور، امیر و حاجی ابولی، سروش. (1397)، «تحقیق در عملیات(2) ». انتشارات کتابخانه فرهنگ، تهران
    • ایمن پور، امیر. (1397)، «تحقیق در عملیات(2) ». انتشارات کتابخانه فرهنگ، تهران.
    • بزرگ حداد، امید. (1399)، «بهینه سازی سامانه های منابع آب». انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
    • بینقی، محمد و حیدری، سید عباس و زارع، حسین،(1396)، «بررسی تجهیزات موردنیاز در عملیات جستجو و نجات شناور آسیب‌دیده»، نوزدهمین همایش صنایع دریایی.
    • پیشوایی، میرسامان. (1392)، «جزوه بهینه سازی استوار». دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.
    • تبرائی، محمود، (1395)، «یک مدل ریاضی برای بهینه سازی عملیات لجستیک امداد تحت عدم قطعیت»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و فناوری مازندران، دانشکده مهندسی صنایع، رشته مهندسی صنایع-سیستم های اقتصادی و اجتماعی.
    • جاسبی، عبدا…، (1389)،« اصول و مبانی مدیریت»، تهران: انتشارات حکیم باشی.
    • جعفری. (1394)، «جزوه سیستم های فازی»، دانشگاه آزاد اسلامی، پاییز.
    • حسین پور، رضا، (1386)، «نقش و جایگاه لجستیک در مدیریت بحران»، سومین کنفرانس بین المللی مدیریت جامع بحران در حوادث غیرمترقبه طبیعی، تهران.
    • سیاری، حبیب‎الله و خانزادی، حسین، (1396)، «الگوی توسعه نقش‌های نیروی‌دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران». مطالعات دفاعی استراتژیک، (69)15، 275-306.
    • عابداف، سجاد، 1395، «مدل برنامه‌ریزی لجستیک چندهدفه برای شرایط بحرانی با تقاضا و لید تایم احتمالی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشکده مهندسی صنایع، رشته مهندسی صنایع-صنایع.
    • کوهستانی دماوند، مهرشاد، و رجبی، حمیدرضا، (1395)، «مدیریت بحران و ایمنی در بنادر»، بابل: انتشارات مؤلفان تهران.
    • محمدی، علیرضا و دانایی، ابوالفضل و رشیدی، احتشام،(1397)، «تحلیل سانحه دریایی نفت‌کش سانچی در خبرگزاری‌های دویچه وله، بی‌بی‌سی و ایرنا»، فصلنامه علوم و فناوری دریا، (88)22.
    • هیلیر، فردریک س و لیبرمن، جرالد ج. (1382)، «تحقیق در عملیات». ترجمه محمد مدرس و اردوان آصف وزیری. نشر جوان. چاپ دهم. تهران.

     

    ب- انگلیسی

    • Belardo, S., Harrald, J., Wallace, W. A., and Ward, J. 1984. A partial covering approach to siting response resources for major maritime oil spills. Management Science, 30(10), Pp. 1184-1196.‏
    • Brown, G. G., and Kline, J. E., )2021(. Optimizing Navy Mission Planning. Military Operations Research. 26(2), Pp. 39-58.‏
    • Canales, F. A., Jurasz, J., Beluco, A., and Kies, A., )2020(. Assessing temporal complementarity between three variable energy sources through correlation and compromise programming. Energy, 192, 116637.‏
    • Cooper, D. C. (2005). Fundamentals of Search and Rescue. Jones & Bartlett Learning. Burlington, Massachusetts.
    • Falasca, M., and Zobel, C. 2012. An optimization model for volunteer assignments in humanitarian organizations. Socio-Economic Planning Sciences, 46(4), Pp. 250-260.‏
    • Hamza, F. R. and Priotti, J., (2020). Maritime trade and piracy in the Gulf of Aden and the Indian Ocean (1994-2017). Journal of Transportation Security. 13, Pp. 141-158.
    • Karatas, M., )2021(. A dynamic multi-objective location-allocation model for search and rescue assets. European Journal of Operational Research. 288(2), Pp. 620-633.‏
    • Li, S., Grifoll, M., Estrada, M., Zheng, P., and Feng, H., )2019(. Optimization on emergency materials dispatching considering the characteristics of integrated emergency response for large-scale marine oil spills. Journal of Marine Science and Engineering. 7(7), 214.‏
    • Mena, R., Godoy, M., Catalán, C., Viveros, P., and Zio, E., )2023(. Multi-objective two-stage stochastic unit commitment model for wind-integrated power systems: A compromise programming approach. International Journal of Electrical Power & Energy Systems, 152, 109214.‏
    • Peng, Z., Wang, C., Xu, W., and Zhang, J., )2022(. Research on Location-Routing Problem of Maritime Emergency Materials Distribution Based on Bi-Level Programming. Mathematics. 10(8), 1243.‏

     

    COPYRIGHTS

    2025 by the authors. Published by The National Defense University. This article is an open-access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) https://creativecommons.org/licenses/by/4.0