بایسته‌های اثربخشیِ جهاد تبیین در جنگ نرم و شناختی در اندیشه دفاعی مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)، با تأکید ارائه الگو

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار سیاست گذاری عمومی دانشگاه افسری امام علی(ع)

2 عضو هیئت علمی دانشگاه افسری امام علی (ع)

3 استادیار سیاست گذاری علم و فناوری دانشگاه افسری امام علی (ع)

4 مدرس دانشگاه افسری امام علی (ع)

چکیده

یکی از راهبردهای خنثی‌سازِ توطئه‌های نرم و رسانه‌ای دشمن، جهاد تبیین است که در آن سعی می‌شود روایتی درست از واقعیت برای مخاطب ارائه شود. تحقق مطلوب مورد نظر در جهاد تبیین، مستلزم توجه به برخی نکات و بایسته‌هایی است که اثربخشی جهاد تبیین را تسهیل می-نماید. هدف از انجام این پژوهش، احصاء بایسته‌های اثربخشی جهاد تبیین در اندیشه دفاعی رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالی) است. پژوهش حاضر، پژوهشی توصیفی- تحلیلی بوده که صورت کیفی و با بهره‌گیری از روش داده بنیاد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش، مشتمل بر بیانات معظم‌له از بدو زعامت ایشان تا سال 1401 است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که تبلیغ ایجابی و اثرگذار، بهره‌گیری از ظرفیت دین اسلام، مرزبندی و شفاف‌سازی، تبیین درست مبتنی بر سند، استفاده از ظرفیت نماز جمعه و هیئت‌های مذهبی، استفاده از زبان هنر، نوآوری و ابتکار، بهره‌گیری از فناوری‌ها نوین، پرهیز از تعصب و تعلقات جناحی و گروهی در تبیین، به عنوان بایسته‌های اثربخشی جهاد تبیین در اندیشه دفاعی مقام معظم رهبری مورد توجه است که نتیجه توجه به آنها، مصونیت از توطئه‌ها و وسوسه‌های نرم و شناختی دشمن و گفتمان-سازی است. افزون بر این، از مغزها و اذهان عمومی حفاظت می‌شود و روحیه ملی را تقویت می-کند که ارتباط معناداری با بقاء و ثبات نظام سیاسی به دنبال دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • منابع

    الف- فارسی

    • قرآن کریم.
    • سایت بیانات مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)، ir.
    • احمدی، خدابخش؛ جاویدی، نصیرالدین (1399). «کاربرد علوم شناختی در علوم نظامی- مطالعه موردی»، مجله طب نظامی، 22 (85)، 12-26.
    • عراقی، عبدالله؛ بیدگلی، محمد؛ و رجبی ده‌برزوئی، اصغر (1401). «واکاوی اهداف جنگ شناختی دشمن و راهکارهای تاب آوری مقابله با آن با تاکید بر آموزه های قرآن»، مطالعات دفاع مقدس، 8 (32)، 143-162.
    • تشکری­پور، احمد؛ یوسفوند، یعقوب؛ و فرج­الهی­مقدم، عبدالرحمن (1400). «الگوی حفظ و ارتقاء کارآمدی بسیج در اندیشه دفاعی مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)»، سیاست دفاعی، 30 (116)، 45-77.
    • حسینی، سید حسن (1390). ارتباط اقناعی از آموزه‌های عملی تا یافته‌های علمی. تهران: انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع).
    • حیاتی، طاهره؛ حیاتی، محمدحسین (1401). «گستره­ی جهاد تبیین در اندیشه دفاعی امام خامنه­ای»، معرفت سیاسی، 14 (27)، 7-20.
    • دارابی، علی (1391). درآمدی بر جامعه‌شناسی ارتباطات، فرهنگ و رسانه. تهران: جهاد دانشگاهی، چاپ سوم.
    • دانایی­فرد، حسن؛ امامی، سیدمجتبی (1386). «استراتژی­های پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه‌پردازی داده­بنیاد»، فصلنامه اندیشه مدیریت، 1 (2)، 69-97.
    • شجاعی، صادق (1386). «نگاهی به شناخت از منظر فلسفه، روان‏شناسی و اسلام»، نشریه معرفت، 16 (119)، 81-100.
    • صلح میرزایی، سعید (1401). جهاد تبیین؛ در اندیشه حضرت آیت‌الله خامنه­ای(مدظله­العالی). تهران: انتشارات انقلاب اسلامی، چاپ یکم.
    • عسگری، محمود (1390). «ابزارها و اهداف جنگ نرم»، مجموعه مقالات جنگ نرم. تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
    • علیزاده، علی؛ برزگر، ابراهیم (1397). «تبیین اندیشه‌های حضرت امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) پیرامون نفوذ»، مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، 8 (33)، 33-61.
    • عمانی، مهدی؛ بیگی، جمال؛ و پورقهرمانی، بابک­ (1401). «جهاد تبیین؛ راهبردی پیشگیرانه در قبال تفکر اجباری ناشی از فناوری هارپ»، رهیافت­های نوین مدیریت جهادی و حکمرانی اسلامی، 2 (5)، 26-42.
    • عیسی­نیا، رضا (1399). «جهاد تبیین در زمانه ج.ا.ایران و نقش روحانیت در آن»، پژوهشنامه تبلیغ اسلامی، 1 (4)، 29-41.
    • مسلمی، محمدحسن؛ ربیع نتاج، علی‌اکبر؛ و موسوی، سید محسن (1399). «مؤلفه‌های تهدید نرم فرهنگی از منظر قرآن کریم و سیره نبوی مبتنی بر بُعد تخریب شخصیت و الگوهای دینی»، مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، 10 (38)، 225-256.
    • محجوب عشرت­آبادی، حسن؛ شکوری مغانی، سعید (1401). «جنگ شناختی مدرن: از شناخت در رزم تا عرصه شناختی»، مطالعات منابع انسانی، 12 (2)، 156-180.
    • محسنى، نیک‏چهر (1382).نظریه‏ها در روان‏شناسى رشد. تهران: پردیس.
    • وجدانی، خدیجه (1401). «بایسته­های مهارتی جهادگران تبیین از منظر اسلام»، (صص: 1-24)، در مجموعه مقالات همایش تحقیقات کاربردی در حوزه قرآن و حدیث، دور دوم، شاهرود-سمنان: دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و دانشگاه علوم قرآنی شاهرود.
    • یوسفوند، یعقوب (1397). عملیات روانی. تهران: انتشارات دانشگاه افسری امام علی(ع).

     

    ب- انگلیسی

    • Bechtel, William; Abrahamsen, Adele; Graham, George (1999). “The Lifeof Cognitive Science”, in: Blackwell Companionto Cognitive science, Blackwell.
    • Martin, Patricia Y. & Turner, Barry A. (1986). “Grounded Theory and organizational Research”, The Journal of Applied Behavioral Science, 22 (2), 141-157.
    • Melser, Derek (2004). The Act of Thinking. The MIT Press.
    • Glaser, Barney G., & Strauss, Anselm L. (1967). The Discovery of Grounded Theory. The Strategies for QualitativeResearch.
    • Norton, B. (2021). Behind NATO’s ‘cognitive warfare, Battle for your brain’ waged by Western militaries. Retrieved October 13, 2021.
    • Roco, M.C. & Bainbridge, W.S. (2003). Converging technologies for improving humanperformance: Nanotechnology, Biotechnology, Information Technology, and Cognitiv. At: https://obamawhitehouse.archives.gov.