نقش تحولات اجتماعی بر گفتمان غالب نهاد ارتش ایران در سال‌های 1332 تا 1357( با تأکید بر نظریه تحلیل گفتمان لاکلاو و موف)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

2 دانشجوی دکترای علوم سیاسی مسائل ایران دانشگاه آزاداسلامی واحد کرمانشاه

چکیده

امروزه موضوع شناخت و ساختار ادراکی جامعه از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و امکان تغییر ساختار ادراکی جوامع، توان ایجاد تغییرات بسیاری در رویکردهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و سایر ابعاد را فراهم می‌نماید. نظامیان در جوامع و نظام‌های حاکمیتی به خصوص حاکمیت‌های اقتدارگرا از اهمیت بسیار بالا و بی‌نظیری برخوردارند. پژوهش حاضر از نظر هدف در دسته پژوهش‌های کاربردی و از نظر روش در دسته تحقیقات تاریخی قرار گرفته است، داده‌ها به روش اسنادی با استفاده از ابزار فیش‌برداری جمع‌آوری و سپس با رویکردی کیفی بر اساس تحلیل گفتمان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج حاصله، تغییر مبداء اجتماعی کارکنان استخدامی در ارتش، آشنایی آنان با ارتش‌های کشورهای غربی، رهبری دیکتاتور و همچنین مواجه شدن با گفتمانی نو مبتنی بر استقلال کامل ملی، باعث شد، ارتش آنگونه که انتظار می‌رفت، از شاه حمایت ننموده و حتی فعالانه در سرنگونی آن با انقلابیون همراهی کند. چگونگی تغییر ساختار گفتمانی غالب بر ادراک نظامیان موضوعی است که به نظر می‌رسد تاکنون مورد بررسی واقع نشده و می‌تواند افق‌های جدیدی را در ارزیابی بدنه قوای مسلح نمایان کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • منابع

    • آبراهامیان، یرواند. (1394). «مردم در سیاست ایران(پنج پژوهش موردی)».ترجمه بهرنگ رجبی. چاپ نهم. تهران. نشر چشمه.
    • اخوان کاظمی، بهرام،(1390).«نقد و ارزیابی تحلیل گفتمان لاکلاو و کاربرد آن در سیاست». فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 42، شماره 4، 1391،ص 20-1.
    • اخوان‌منفرد، حمیدرضا. 1381. «ایدئولوژی انقلاب ایران». تهران: عروج.
    • ازغندی، سیدعلیرضا،(1382). «تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران(1320 1357)» .انتشارات سمت، چاپ اول.
    • استمپل، جان دی. 1378. «درون انقلاب ایران». ترجمه منوچهر شجاعی. تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
    • امام‌خمینی(ره). 1370. «صحیفۀنور». تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(ره).
    • بشیریه، حسین.(1393). «زمینه­های اجتماعی انقلاب ایران». ترجمه علی اردستانی. تهران: نگاه معاصر.
    • بنیامین، اسمیت. 1389. «نفت، توسعه دیرهنگام و انقلاب». ترجمه سعید میرترابی. تهران: دانشگاه امام‌صادق(ع).
    • جمعی از پژوهشگران. 1385. «سازمان مجاهدین خلق، پیدایی تا فرجام 1384- 1344». جلد 1. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش­های سیاسی.
    • حسین نژاد، حسین(1396)، «نقش ارتش در روند نوسازی و مدرنیزاسیون جامعه دوران حکومت پهلوی(1299 تا 1357)»، فصلنامهپژوهش ملل آبان 1396، دوره دوم - شماره 23، از ص73 تا 86.
    • حقیقت، سیدصادق و حسینی‌زاده، سیدمحمد. 1394. «گفتمان». برگرفته از عباس منوچهری، رهیافت و روش در علوم‌سیاسی، تهران: سمت.
    • رضایی­پناه، امیر و سمیه شوکتی‌مقرب. 1397. «تحلیل گفتمان سیاسی امر سیاسی به مثابه یک برساخت گفتمانی». تهران: تیسا.
    • سینائی، وحید،(1396)، «دولت مطلقه، نظامیان و سیاست در ایران از 1299 تا 1357»، دانشگاه فردوسی مشهد.
    • صلح­جو، علی. 1377. «گفتمان» و ترجمه. تهران: مرکز.
    • ضمیران، محمد. 1378. «میشل فوکو: دانش و قدرت». تهران: هرمس.
    • فریدپور، داود؛ (1394)، «اندیشه­های نظامی ایران معاصر»، تحقیقات نظری آجا،تهران،
    • فوران، جان.(1388). «مقاومت شکننده»، ترجمه احمد تدین. تهران: رسا.
    • فوکو، میشل.(1377).«ایرانیان چه رویایی در سر دارند؟»، ترجمه حسین معصومی همدانی، نشر هرمس، تهران ، چاپ اول
    • کسرائی، محمدسالار. 1388. «نظریه گفتمان لاکلاو و موف ابزاری کارآمد در فهم و تبیین پدیده­های سیاسی». فصلنامه سیاست 39 (3): 360- 339
    • کلانتری، عبدالحسین.(1391). «گفتمان از سه منظر زبانی­شناختی،فلسفی و جامعه­شناختی». تهران، انتشارات جامعه­شناسان.
    • گیدنز،آنتونی ( 1374)، «جامعه شناسی» ،ترجمه صبوری کاشانی،تهران: نشر نی،
    • لاکلاو، ارنستو و موف، شنتال.(1393). «هژمونی و استراتژی سوسیالیستی به سوی سیاست دموکراتیک رادیکال». ترجمه محمد رضائی، تهران: انتشارات نشر ثالث.
    • معمانی، بهداد، وهمکاران(1393).«طبقه و کار در ایران» ترجمه محمود متحد. تهران: آگاه.
    • موسوی، سید علی.(1384). «اسلام، سنت، دولت پیشرفته». تهران: انتشارات نشر نی.
    • میثمی، لطف­الله.(1382).«از نهضت آزادی تا مجاهدین»، جلد 1، تهران: صمدیه.
    • داگلاس، نورث،(1385)،«نهادها، تغییرات نهادی وعملکرد اقتصادی»، ترجمه محمدرضا معینی، سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور.
    • همایون کاتوزیان، محمدعلی.(1392). «اقتصاد سیاسی ایران - از مشروطیت تا پایان سلسه پهلوی». ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، نشر مرکز، چاپ نوزدهم.
    • هوگلاند، اریگ ج.(1392)، «زمین و انقلاب در ایران 1360- 1340»، ترجمه فیروزمهاجر، تهران: پردیس دانش.
    • یورگنسن، ماریان و فیلیپس، لوئیز.(1395).«نظریه و روش در تحلیل گفتمان». چاپ ششم، ترجمه هادی جلیلی، تهران: انتشارات نشر نی.