شناسایی و اولویت‌بندی تهدیدات امنیتی نوین سیاسی جمهوری اسلامی ایران در افق 1404

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار داعا- تهران- ایران

2 استادیار داعا

3 پژوهشگر گروه بررسی محیط پیرامونی و بین الملل

چکیده

نظام‌های سیاسی همواره با تهدیدات گوناگونی مواجه هستند. نظر به این واقعیت که نظام جمهوری اسلامی ایران، پس از تشکیل، همواره با تهدیدات گوناگونی از سوی نظام استکباری مواجه بوده است، منطق راهبردی حکم می‌کند افزون بر شناخت تهدیدات حال، باید تهدیدات امنیتی نوینی را شناخت که از ظرفیت به چالش کشیدن امنیت نظام در آینده نیز برخوردارند. بدیهی است عرصه سیاسی، از مهم‌ترین حوزه‌هایی است که قابلیت ظهور و بروز این تهدیدات در آن بسیار بالاست. مسئله این تحقیق آن است که هنوز تحقیقی علمی، روش‌مند و سازمان‌یافته در خصوص اینکه تهدیدات امنیتی نوین آینده انقلاب اسلامی ایران در حوزه سیاسی از چه جنسی است و مظاهر آنها چگونه است، انجام نشده است. نویسندگان در راستای مسئله یادشده،‌ این پرسش را مطرح نمودند که تهدیدات امنیتی نوین سیاسی ج.ا. ایران در افق 1404 کدامند؟ پس از بیان اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق، پیشینه تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه مبتنی بر ادبیات تحقیق و مصاحبه‌های انجام‌شده، تهدیدات امنیتی نوین سیاسی احصاء گردید. به‌منظور اعتبارسنجی یافته‌ها، پرسشنامه‌ای محقق‌ساخت تهیه و بین خبرگان کشوری و لشکری توزیع گردید.

یافته تحقیق نشان می‌دهد تهدیدات امنیتی نوین سیاسی کشور شامل «استحاله ماهیت اسلامی، ارزشی و انقلابی نظام سیاسی، جدایی مردم از نظام، نفوذ (به‌عنوان تهدیدات اولویت اول)، ناتوان‌سازی حاکمیت/قوای سه‌گانه در سیاستگذاری و راهبری، براندازی، کنوانسیون‌های بین‌المللی، آسیب‌های جامعه اطلاعاتی (به‌عنوان تهدیدات اولویت دوم)، دشمن‌هراسی (به‌عنوان تهدیدات اولویت سوم)، معیوب بودن تقسیمات کشوری (به‌عنوان تهدیدات اولویت چهارم) و پول‌های کثیف انتخاباتی و حرکت‌های جدایی‌طلبانه (به‌عنوان تهدیدات اولویت پنجم)» می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • منابع

    الف- فارسی

    • امام خامنه‌ای، (آیت‌ا...) سیدعلی. بیانات. قابل دسترسی در: Khamenei.ir
    • آزر، ادوارد. مون، چونگ این. (1377). «ابعاد نرم‌افزاری امنیت ملی: مشروعیت، انسجام و ظرفیت سیاسی». ترجمه گروه امنیت ملی. مجله سیاست دفاعی. شماره 22.
    • آیندههای شکاف اجتماعی ناشی از اقوام و مذاهب در ایران. (مهرماه 1396). نمای راهبردی. سال دوم. شماره بیست‏ونهم.
    • احمدیان، علی‌اکبر. (پاییز 1394). «نظریه نفوذ؛ تبیین ماهیت انواع نفوذ و رابطه آنها با دستگاه چهار طیفی تهدید». فصلنامه آفاق امنیت. سال هشتم. شماره 28.
    • اعظمی، هادی. دبیری، علی‌اکبر. (زمستان 1390). «تحلیل عناصر تهدید سیاسی-امنیتی در نظام تقسیمات کشوری ایران». برنامه‌ریزی و آمایش فضا. دوره 15. شماره 4.
    • بوزان، باری. (1399). مردم، دولت‌ها و هراس. ترجمه ناشر. چاپ ششم. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • پویانفر، محمدرضا.  نوابخش، مهرداد. (زمستان 1389). «بررسی نشانه‌های عرفی‌شدن برای مطالعه تجربی در ایران». فصلنامه مسائل اجتماعی ایران. سال اول. شماره 2.
    • رحمانی‌فضلی، عبدالرضا. (۲ اسفند ۱۳۹۳). «بخشی از پول کثیف قاچاق مواد مخدر وارد عرصه سیاست، انتخابات و انتقال قدرت می‌شود». قابل دسترسی در: https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/02/660598
    • ساوه‌درودی، مصطفی. اسمعیلی، مهدی. حیدری، دانیال. (تابستان 1395). «الگوی تهدیدشناسی از منظر مقام معظم رهبری». فصلنامه راهبرد دفاعی. سال چهاردهم. شماره 54.
    • شایگان، فریبا. (پاییز 1392). «تهدیدهای امنیت اجتماعی از دیدگاه مقام معظم رهبری». نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان. دوره 3. شماره 2.
    • عبدالله‌خانی، علی. (1387). تهدیدات امنیت ملی. تهران: مؤسسه ابرار معاصر تهران.
    • گروه مطالعاتی امنیت. (1387). تهدیدات قدرت ملی؛ شاخص‌ها و ابعاد. تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
    • ماندل، رابرت. (1398). چهره متغیر امنیت ملی. ترجمه ناشر. چاپ پنجم. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • مرادیان، محسن. (1387). تهدیدات قدرت ملی. تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
    • نماینده‌ای که با پول قاچاق به مجلس می‌رود باید از تخفیف مجازات قاچاقچیان دفاع کند. (۲۸/4/۱۳۹۶). قابل دسترسی در: http://snn.ir/fa/news/621116
    • نوذری، حسینعلی. (1381). بازخوانی هابرماس: درآمدی بر آراء، اندیشه‌ها و نظریه‌های یورگن هابرماس. تهران: نشر چشمه.
    • همیلتون، ملکم. (1389). جامعه‌شناسی دین. ترجمه محسن ثلاثی. چاپ دوم. تهران: تبیان.

     

    ب- انگلیسی

    • Alami, Mona. (March 8, 2018). "The Ongoing Israel-Iran Proxy War in Syria". available at: http:www.atlanticcouncil.org
    • Cambanis, Thanassis. Ghaddar, Sima. (July 27, 2017). Strengthened by War, Hezbollah Displays Regional Power. Washington: The Century Foundation.
    • Dorsey, James. (August 26, 2018). Amid Ethnic Protests, Iran Warns of Foreign Meddling. Begin-Sadat Center for Strategic Studies.
    • Edelman, Eric, Sullivan, Jake. (May 2018). S. Policy toward Iran: Strategic Options. Washington: Bipartisan policy Center.
    • Habermas, Jurgen. (1992). Legitimation Crisis. Tr. Thomas Mc carthy. Cambridge: Cambridge Polity Press
    • Hundreds of Rockets and Mass Evacuations: IDF Lays out what War with Hezbollah Will Look Like. (2018-08-01). Haaretz.
    • Kraul, Chris, Rotella, Sebastian. (October 22, 2008). "Drug Probe Finds Hezbollah link". Los Angeles Times.
    • Kurtzer, Daniel C. (September 11, 2017). Israel and Hezbollah: Deterrence and the Threat of Miscalculation. New York: Council on Foreign Relations.
    • Levitt, Matthew. (Autumn 2013). "Hezbollah as a Criminal Organisation". available at: www.washingtoninstitute.org
    • Rouhi, Mahsa. (July 19, 2018). "Iran Hawks Should Be Careful What They Wish for Pushing for Regime Change in Tehran could put Qassem Suleimani in Power". Foreign Policy.
    • White House Examining Plan to Help Iranian People Oppose Regime. (May 10, 2018). available at: https://freebeacon.com.