بررسی و تحلیل کارکرد رسانه های اجتماعی در دیپلماسی رسانه ای بحران های حوزه نفت و انرژی (مطالعه موردی: رسانه‌ی اجتماعی توییتر در دوره دهم و یازدهم ریاست جمهوری ایران)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 عضو هیئت علمی دانشگاه علوم تحقیقات

3 استادمدیریت دانشگاه آزادواحدعلوم تحقیقات تهران

4 استادیار دانشگاه .واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

در این تحقیق با تبیین ابعاد مختلف بحران‌سازی رسانه های اجتماعی (توئیتر) عاملهای تأثیرگذار در دیپلماسی رسانه برای عبور از بحرانهای حوزه نفت و انرژی (دوره دهم و یازدهم ریاست جمهوری) بررسی شد. پرسش اصلی در پی یافتن عوامل تأثیرگذار رسانه های اجتماعی (توییتر) در دیپلماسی رسانه در بحرانهای حوزه نفت و انرژی (دوره دهم و یازدهم ریاست جمهوری) است، اینکه چه کارکردی داشته و چه کارکردی برای عبور از بحرانهای مشابه دارد؟ به دلیل این که تحقیق اکتشافی است، فرضیه، ارائه نشده تا بدون سوگیری، واقعیتها گزارش شود. این تحقیق با استفاده از روش کیو برای طبقه بندی و امتیازدهی به گزاره‌های اخذ شده از ادبیات تحقیق صورت گرفته است. جامعه آماری بصورت هدف‌مند از افراد موثر در حوزه رسانه های اجتماعی در سطح نخبه در سازمانهای دولتی و خصوصی و همچنین متخصصان دانشگاهی هستند که بر اساس الگوهای روش کیو 40 نفر از آنها انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان میدهد که مهمترین عوامل تاثیرگذار بحران ساز در رسانه های اجتماعی (توئیتر) بحران های اقتصادی در مقابل بحرانهای سیاسی در حوزه نفت و انرژی است. الگوی ذهنی غالب نشان می دهد که مهمترین فاکتور بحران ساز در شبکه های اجتماعی (توئیتر)، منبع اخبار است که بواسطه شرایط بد اقتصادی داخلی و تقابل میان –نفت به مثابه ثروت و بی کفایتی مدیران به مثابه بحران- از شبکه های خارج از کشور تغذیه می شود و این موضوع تنها با پاسخگویی و ورود مستقیم افراد مسئول در حوزه نفت و انرژی در شبکه های اجتماعی نظیر توئیتر قابل انجام است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


منابع
الف- فارسی
آجیلی، هادی ؛ مصیبی، منا، (1394)، دیپلماسی رسانه ای ایران در مذاکرات هسته ای، مدیریت رسانه، مرداد، شماره13 : 45 - 62.
احدی، افسانه، (1389) دیپلماسی عمومی:چهارچوب مفهومی و نظری، در کتاب :محمود واعظی، دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک، گروه پژوهشی سیاست خارجی.
تاجیک، محمدرضا. (1384)  روایت غیریت و هویت در میان افغانستانیان. تهران، فرهنگ گفتمان
ثقفی، محمود، (1388)، انرژی های قابل تجدید، تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران
خرازی آذر، رها، (1394)، دیپلماسی رسانه ای، توان نوین استراتژیک کشورها، تهران: پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
خرازی‌آذر، رها (1386)، سایبر دیپلماسی: دیپلماسی در عصر تکنولوژی‌های اطلاعات و ارتباطات، مجموعه مقالات رسانه، کارکردها و آسیب‌ها (شماره 9)، تهران، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
خوشروزاده، جعفر ( 1382 ). میشل فوکو و انقلاب اسلامی رویکردی فرهنگی از منظر چهره های قدرت. مجله اندیشه انقلاب اسلامی، 7 و 8 : 191 – 174
رضائیان، علی، (1383)، مبانی مدیریت رفتار سازمانی، تهران: سمت.
رضایی، مصطفی، خلجی، مریم، (1398)، نقش دیپلماسی رسانه ای بر قدرت ملی در عصر جدید، مدیریت رسانه، آذر و دی، شماره 46، :19 -30.
رضوی زاده، نورالدین، (1381) اولویت های خبری در روزنامه ها بررسی میزان و نحوه برجسته سازی مسائل فرهنگی در روزنامه ها، فصلنامه نامه پژوهش، شماره 4: 115-166
رفیعی راد، جواد. (1399). بررسی میزان تأثیر فضای مجازی بر باورها و اعتقادات کاربران شبکه‌های اجتماعی. مطالعات بین‌ رشته‌ای دانش راهبردی, 10(41), 220-201.
شکرخواه، یونس (1374)، خبر، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.
شکری رفسنجانی، رضا، انوشه، ابراهیم، امین فرد، احمد، حسینی، سیدمحمد، (1399)، کارکرد دیپلماسی رسانه ای صدا و سیمای ج.ا.ا برای تامین منافع ملی در دوران بحران کرونا، جستارهای سیاسی معاصر ،سال یازدهم، شماره 4.
شیرآلیلو،تورج( 1396)، دیپلماسی رسانه ای؛ ابزار قدرت نرم و مکمل دیپلماسی رسمی،مصاحبه با خبرگزاری ایرنا؛ 17 / 6 / 96 ، نشانی اینترنتی:www.irna,ir/news/82668901/
عولاجانی، فاطمه (1398ساختار دیپلماسی رسانه ای ایران و آمریکا (تحلیل محتوای صفحه ی توییتر وزرای امور خارجه ایران و آمریکا، پایان نامه کارشناسی ارشد، راهنمایی رضا نقیب السادات، دانشگاه علامه طباطبایی.
فوکو، میشل ( 1390 ). باید از جامعه دفاع کرد، ترجمه رضا نجف زاده. تهران: نشر رخ داد نو.
کاستلز، مانوئل، (1396)، قدرت ارتباطات، ترجمه‌ی حسین بصیریان جهرمی، تهران: علمی و فرهنگی
کاستلز، مانوئل (1380)، عصر اطلاعات؛ قدرت هویت، ترجمة حسین چاووشیان، انتشارات طرح نو، تهران.
گیلبوا، ایتان (1388)، ارتباطات جهانی و سیاست خارجی، ترجمه حسام الدین آشنا و محمد صادق اسماعیلی، تهران: دانشگاه امام صادق(ع)
محکی، علی اصغر (1386)،  احیای مردم بحران زده، تهران: انتشارات دانشکده ارتباطات دانشگاه تهران
نجات بخش اصفهانی، علی؛ باقری، اکبر (1387) نقش رسانه های جمعی در پیشگیری از بحران ها، پژوهش های ارتباطی(15)، ش 56، 137-158
نژاد بهرام، زهرا، ملکیان، نازنین، تربتی، سروناز (1400)، دیپلماسی توئیتری ایران در سال خروج آمریکا از برجام؛ یک گام به پیش، رسانه و فرهنگ، سال یازدهم، شماره اول، بهار و تابستان، 337-303.
نوربخش،سید محمد باقر( 1398) دیپلماسی رسانه ای- خبرگزاری ایرنا؛ 12 اردیبهشت، نشانی اینترنتی: www.irna,ir/news/83300703/
هریسون، جفری و جان، کارون (1378)، مدیریت استراتژیک، ترجمه بهروز قاسمی، تهران: آبتین.
 
ب- انگلیسی
Chhabra,Radhik;(2020) Twitter Diplomacy: A Brief Analysis; , ORF Issue Brief No. 335 January 2020, Observer Research Foundation
Deleuze,Gilles,  &  Guattari,  Felix  (1987) Athousand  Plateaus:  Capitalism  and Schisophrenia  (Brian  Massumi,  Trans.).  Minneapolis:  University  of  Minneasota Press.
Duncombe,constance(2019);The Politics of Twitter: Emotions and the Power of Social Media ;international politics sociology-vol 13,December;page409-429
https://www.nytimes.com/interactive/2019/11/02/us/politics/trump-twitter-presidency.html
Douai, Aziz & Nichols, John S. (2009), International broadcasting and the management of foreign public opinion: The case of Al-Hurra Television in the "Arab Street", Thesis (Ph.D.), Pennsylvania State University.
Gilboa (2001). Diplomacu & Statecraft. Diplomacy in the media age: Three models of users and effects. 1- 28
Granovetter, Mark (1990). Structural Analysis in the Social Science Network, Cambridge University Press.
Manor Ilan,(2020),Diplomacy in 280 charechters,www.reserchgate.net Sebi , Philip,92012)”, real time-time diopomacy: politics and power in the social media era “New Yourk :Pagrave Macmillan
Sobel, M., Riffe, D., & Hester, J. B. (2016). Twitter Diplomacy? A Content Analysis of Eight US Embassies’ Twitter Feeds. The Journal of Social Media in Society, 5(2), 75-107, retrieve from: http://www.thejsms.org/
Taylor. Ph., (2009). Public Diplomacy and Strategic Communi-cations, in Snow, Nancy, and Philip M. Taylor, Routledge Hand-book of public Diplomacy, New York and London.
Xiangtao, D. W. (2009), News Outlook in international broadcasting: a case study of Radio Australia's Connect Asia program , Masters Research thesis , The University of Melbourne, 2009.