استادیار دانشگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا (ص) ارتش
چکیده
یکی از الگوهای موفق مدیریت مسائل امنیتی، سازماندهی و طراحی الگوی امنیت مردم پایه در مواقع بحرانی است که این الگو برگرفته از نظریه بسیج منابع و تودهها برای مقابله با چالشهای امنیتی است که همگام با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران متولدشده و پس از آزموده شدن در مواجهه با تهدیدات سخت و نرم بهعنوان یک الگوی مرجع امنیتی کارآمد و مطمئن در جغرافیای محور مقاومت بسط پیداکرده است. حشد الشعبی عراق یکی از شاخههای این الگوی امنیتی است که پس از ضعف نیروهای امنیتی عراق برای بیرون راندن و مهار داعش، در این کشور تشکیلشده است. درواقع حشدالشعبی علاوه بر نقشآفرینی در تأمین ثبات و امنیت عراق پس از دو دهه بیثباتی سیاسی در این کشور و غلبه بر تروریسم سلفی- تکفیری داعش، امروز به یکی از اضلاع محور مقاومت اسلامی تبدیلشده و نقش راهبردی در آینده محور مقاومت ایفا خواهد نمود. با درک ضرورت و اهمیت جایگاه حشدالشعبی در عراق و محور مقاومت این پرسش مطرح میشود که چه سناریوهایی را میتوان برای آینده حشدالشعبی در عراق ترسیم کرد؟ پژوهش پیش رو با بهرهگیری از روش تحلیل ساختار و راهبرد بازیگران و ابزار پرسشنامه خبرگانی و تحلیل دادهها از طریق نرمافزار مکتور در پی دستیابی به سناریوهای آینده حشد الشعبی در عراق است. بر اساس منافع بازیگران و همگرایی و واگرایی میان آنها میتوان سناریوی ممکن (ادغام حشد الشعبی در نیروهای مسلح رسمی عراق) سناریوی محتمل (تضعیف و انحلال حشد الشعبی) و سناریوی مطلوب (تقویت و گسترش حشد الشعبی) را برای این سازمان در عراق متصور بود.