شناخت محیط راهبردی با بهره‌گیری از منابع متن‌باز

نویسندگان

1 وزارت نفت

2 فارغ التحصیل دکتری از تخصصی دانشگاه تهران

3 کارشناس‌ارشد کارآفرینی، دانشگاه تهران

چکیده

شناسایی اولویت‌های راهبردی برای شناخت ابعاد محیط اجتماعی، فناوری، اقتصادی، زیست‌محیطی و سیاسی در سطح ملی می‌تواند در طراحی فرآیند محیط‌شناسی و بهبود آن مؤثر واقع شود. از سوی دیگر انتخاب منابع متن‌باز مناسب در کنار سایر منابع اطلاعاتی در دریافت زودهنگام علائم کم‌سوی تغییر، راهگشا خواهد بود. این مقاله در تلاش است تا با شناسایی و اولویت‌های راهبردی ابعاد پنج‌گانه محیط در سطح ملی و اولویت‌بندی منابع متن‌باز برای شناخت این عوامل به روش آمیخته در ارتقای دقت و صحت فرآیند محیط‌شناسی مؤثر واقع شود. برای این منظور با استخراج مؤلفه‌های محیط راهبردی و اعتبارسنجی آن توسط 16 نفر از خبرگان روایی محتوایی، بررسی و سپس با توزیع 34 پرسشنامه میان خبرگان حوزه مدیریت راهبردی، اقدام به احصای اولویت‌های راهبردی شناخت محیط ملی گردید و منابع متن‌باز قابل استفاده در شناخت محیط اولویت‌بندی شد. نتایج داده‌های پرسشنامه با استفاده از آزمون فریدمن در نرم‌افزار SPSS تحلیل و 43 اولویت راهبردی و 13 منبع متن‌باز بر اساس اهمیت، رتبه‌بندی گردید. به این ترتیب تلاش شده است تا به یکی از مسائل کاربردی در شناخت محیط راهبردی در سطح ملی پاسخ داده شود.

کلیدواژه‌ها


  • الف. فارسی

    • پورصادق، ناصر؛ کشتکار، مهران (1395)، محیط‌شناسی در مدیریت استراتژیک، تهران، انتشارات آذرین‌مهر.
    • سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه (1394)، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران، نشر آگه.
    • مبینی دهکردی، علی (1390)، معرفی طرح‌ها و مدل‌ها در روش تحقیق آمیخته، راهبرد، 20 (60)، 234-217.
    • مبینی دهکردی، علی؛ حیدری، حامد (1393)، مبانی دانش محیط‌شناسی راهبردی: مفاهیم، تئوری‌ها، فنون و کاربردها، تهران، انتشارات صفار.

     

    ب. انگلیسی

    • Aguilar, F. J. (1967). Scanning the business environment. Macmillan.
    • Albright, K. S. (2004). Environmental scanning: radar for success. Information Management, 38(3), 38.
    • Alperen, M. J. (2017), Foundations of Homeland Security: Law and Policy, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, NJ, USA.
    • Ansoff, H. I. (1975). Managing strategic surprise by response to weak signals. California Management Review, 18(2), 21-33.
    • Babatunde, B. O., & Adebisi, A. O. (2012). Strategic environmental scanning and organization performance in a competitive business environment. Economic Insights-Trends & Challenges, 64(1), 24-34.
    • Dator, J. (2005). Universities without “quality” and quality without “universities”. On the Horizon, 13(4), 199-215.
    • Habegger, B. (2009). Horizon scanning in government. Zurich: Centre for Security Studies. Retrieved June, 17, 2009.
    • Hiltunen, E. (2008). Good sources of weak signals: a global study of where futurists look for weak signals. Journal of Futures Studies, 12(4), 21-44.
    • House of Commons Science and Technology Committee (2014), Government horizon scanning, London: The Stationery Office Limited
    • James R. Clapper (2014), The national intelligence strategy of the United States of America, Office of the Director of National Intelligence, Washington, DC.
    • Kucharavy, D., & De Guio, R. (2011). Application of S-shaped curves. Procedia Engineering, 9, 559-572.
    • Lesca, N. (Ed.). (2013). Environmental scanning and sustainable development. John Wiley & Sons.
    • Loveridge, D. (2002). The Steepv acronym and process-a clarification. Ideas in Progress, 29.
    • McDowell, D. (2008). Strategic intelligence: a handbook for practitioners, managers, and users. Scarecrow Press.
    • Mendonça, S., Cardoso, G., & Caraça, J. (2012). The strategic strength of weak signal analysis. Futures, 44(3), 218-228.
    • Molitor, G. T. (2003). Molitor forecasting model: Key dimensions for plotting the'patterns of change'. Journal of Future Studies, 8(1), 61-72.
    • Mushrush, B. D. (2015). Improved Intelligence Warning in an Age of Complexity. US Army School for Advanced Military Studies Fort Leavenworth United States.
    • Quiggin, T. (2007). Seeing the Invisible: National Security Intelligence in an Uncertain Age. World Scientific.
    • Richelson, J. T. (2015). The US intelligence community. Westview Press.
    • Rohrbeck, R., & Bade, M. (2012, June). Environmental scanning, futures research, strategic foresight and organizational future orientation: a review, integration, and future research directions. In ISPIM Annual Conference.
    • Rossel, P. (2012). Early detection, warnings, weak signals and seeds of change: A turbulent domain of futures studies. Futures, 44(3), 229-239.
    • Stottlemyre, S. A. (2015). HUMINT, OSINT, or something new? Defining crowdsourced intelligence. International Journal of Intelligence and CounterIntelligence, 28(3), 578-589.
    • Trottier, D. (2015). Open source intelligence, social media and law enforcement: Visions, constraints and critiques. European Journal of Cultural Studies, 18(4-5), 530-547.
    • Van Rij, V. (2010). Joint horizon scanning: identifying common strategic choices and questions for knowledge. Science and Public Policy, 37(1), 7-18.
    • Vecchiato, R. (2012). Environmental uncertainty, foresight and strategic decision making: An integrated study. Technological Forecasting and Social Change, 79(3), 436-447.

    Wilson, F. R., Pan, W., & Schumsky, D. A. (2012). Recalculation of the critical values for Lawshe’s content validity ratio. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 45(3), 197-210.