Exploring and Explaining the Drivers Affecting the future of Iran's economy in order to fulfill the declaration of the second step of the revolution

Document Type : Research Paper

Authors

1 Ph.D. Student of Futures Studies, Faculty of Social Sciences, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

2 Ph.D. of Futures Studies, Faculty of Social Sciences, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

3 Assistant Professor, Department of Accounting , Faculty of Social Sciences, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

4 Ph.D. of Student in Futures Studies, Faculty of Social Sciences, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

Abstract

Due to the constant changes, continuous dynamics and environmental instability of the economic environment in Iran, analysis, control of drivers and foresight based on it has become more and more necessary. Therefore, the present study seeks to identify and analyze the key drivers affecting the future of the Iranian economy in order to realize forward-looking strategic document of the second step of the Supreme Leader's revolution. The present study is descriptive in terms of purpose and survey in terms of research strategies. For conducting research, the method combined with the dominant sequential exploration strategy has been used. First, the drivers were identified qualitatively and with the help of expert opinions, and were classified according to the EPISTELU model, which is a more complete model of environmental analysis, into eight groups: economic, political, institutional, social, technological, legal, academic and environmental. Then, using the fuzzy Delphi method, first the experts' opinions were collected through the distribution of a questionnaire and the drivers were prioritized. Then, by drawing the scatter diagram based on the two axes of uncertainty and impact, the main drivers were selected. The findings of the present study show that exchange rates, political stability, inflation control, oil and economic sanctions on Iran, economic corruption; Digital economy, e-government, productivity and knowledge-based industries, youth unemployment, and participation and social capital are the10 key drivers of the future of Iran's economy. Finally, based on the research findings, policy proposals for the Iranian economy are presented.

Keywords

Main Subjects


  • الف- منابع فارسی

    • افطاری، بهنام و وقوفی، امید. (1400). ارائه چارچوب مفهومی آینده‌اندیشی از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی)، آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، 2(1): 79-108.
    • اقبال، حدیث و رجبی فرجاد، حاجیه. (1399). الگوی حکمرانی خوب در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، فصلنامه علمی پژوهش‌های انقلاب اسلامی، 9(35): 27-9.
    • ایمانی، عبدالمجید؛ راشکی، مریم؛ آهنگ، فرحناز؛ پورانجنار، گل بهار و بختیاری، زینب. (1397). شناسایی راهبردهای مؤثر بر حمایت از کالای ایرانی با رویکرد اقتصادی (بهره‌گیری از بیانات آیت‌الله خامنه‌ای)، مطالعات راهبردی بسیج، 21(80): 5-30.
    • باقری، علی و موسوی، سید مصطفی. (1397). مفهوم شناسی اقتصاد مقاومتی و تبیین نقش و جایگاه آن در دوران پساتحریم. فصلنامه سیاست های مالی و اقتصادی، ۶ (۲۴): ۱۱۱-۱۴۷.
    • برومند، زهرا؛ شریفی میلانی، هامون. (1400). شناسایی پیشران‌های مؤثر بر آینده صنعت نشر کتاب در ایران. آینده‌پژوهی مدیریت، 31(124): 30-19.
    • بهرامی، تورج و غنی زاده، سامان. (1398). تبیین جایگاه و نقش پلیس امنیت اقتصادی در تحقق اهداف بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ایران، فصلنامه علمی کارآگاه،12(48):58-43.
    • پورعباسی، عطاالله؛ و امامی رضوی، سید حسن؛ خیری، زهرا؛ نقوی الحسینی، سلماز و لاریجانی، باقر. (1398). تبیین جایگاه بیانیه گام دوم انقلاب در اسناد سیاستی جمهوری اسلامی ایران و الگوی پیاده‌سازی مفاهیم آن در نظام آموزش عالی سلامت. طب و تزکیه، 28(3 ): 10-1.
    • جعفری، ابوالفضل و رئیسیان، امیرمحمد. (1399). واکاوی مؤلفه‌های اقتصادی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی در تطبیق با مفاهیم بنیادین اسلام با استفاده از روش تحلیل مضمون، اولین کنفرانس بین‌المللی علوم اسلامی و پژوهش‌های دینی، تهران.
    • چاووشی، ناصر. (1398) بررسی مؤلفه‌های آینده‌پژوهانه در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، اولین همایش بین‌المللی گام دوم انقلاب، 235-251.
    • حسین آبادی، باقر؛ شایگان، فریبا؛ قزوینه، مجید و کرمی، احمد. (1400). واکاوی مبارزه با فساد اقتصادی از دیدگاه مقام معظم رهبری (با تأکید بر بیانیه‌ گام دوم انقلاب). فصلنامه علمی کارآگاه، 15(56): 185-214.
    • خوانساری، رسول و قلیچ، وهاب. (1394). اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در نظام بانکی با استفاده از روش تاپسیس فازی، تحقیقات مالی اسلامی، 5(1): 89-118.
    • سلمانی، بهزاد؛ بهبودی، داود؛ اصغرپور، حسین و ممی پورف سیاب. (1391). اثر بی ثباتی درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی ایران با تاکید بر حساب ذخیره ارزی. پژوهشنامه اقتصاد کلان، 7(14):128-104.
    • سیف، اله مراد. (1393). مقدمه‌ای بر نقشه راه پیاده‌سازی سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران، مطالعات راهبردی بسیج، 16(61): 89-115.
    • شاه‌آبادی، ابوالفضل و بهاری، زهره. (1393). تأثیر ثبات سیاسی و آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب توسعه‌یافته و در حال‌توسعه، فصلنامه علمی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 4(16): 72-53.
    • شقاقی شهری، وحید؛ امیری، حسین و روشن معز، مریم. (1398). بررسی اثرات درون‌زایی بر تقویت برون‌نگری اقتصاد ایران، سیاست‌های راهبردی و کلان، 6(ویژه‌نامه سال 1397): 770-789
    • صالحی، قاسم؛ صحت، سعید و سلامی، سید رضا. (1399). شناسایی و اولویت‌بندی اثرگذارترین عوامل و پیشران‌های رشد اقتصادی در ایران، مطالعات اقتصاد اسلامی، 13(1): 339-366
    • صیادی، محمد و بهرامی، جاوید. (1394). ارزیابی اثرات سیاست‌های سرمایه‌گذاری درآمد نفتی بر متغیرهای عملکرد اقتصادی در ایران: رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، 4(16): 85-135.
    • عباس‌نیا، سید محمد؛ بت‌شکن، محمدهاشم؛ دهقان دهنوی، محمدعلی؛ محقق نیا، محمدجواد و اصلی پور، حسین. (1398). طراحی شبکه عوامل مؤثر بر عیوب ساختاری در تنظیم گری صندوق‌های بازنشستگی (در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و بیانیه گام دوم انقلاب). مطالعات راهبردی بسیج، 22(84): 113-134.
    • عبدالملکی، حجت‌الله. (1395)، اقتصاد مقاومتی: درآمدی بر مبانی، سیاست‌ها و برنامه عمل، تهران: انتشارات بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع).
    • عرب بافرانی، محمدرضا و مهتدی، مهدی. (1399). شناسایی تصاویر و ابرتصویر ارائه شده توسط بیانیه گام دوم با رویکرد تصویرسازی آینده، فصلنامه علمی پژوهش‌های انقلاب اسلامی، 9(35): 222-203.
    • عطار، سعید و خواجه نایینی، علی. (1394). بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر ناکارآمدی نظام سیاست‌گذاری در ایران، فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی، 1(1): 20-1.
    • کرسول، جان. (1396). پویش کیفی و طرح پژوهش، ترجمه‌ی حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی، چاپ سوم، تهران: انتشارات صفّار.
    • کشاورز، محسن؛ علیخان زاده، علیرضا. (1399). طراحی نظام مسائل اقتصاد ایران مبتنی بر تحلیل تفسیری ساختاری بیانیه گام دوم، مطالعات راهبردی بسیج، 23(89):21-1.
    • گوردون، آدام (1392). فهم آینده، ترجمه‌ی طیبه واعظی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • لطفیان کریم، ابراهیم؛ جواهری احمدپور، خلیل، قاسمی، نعمت الله و بصیرتی، محمد کاظم. (1399). رصد نقش اقتصاد مقاومتی در آینده اقتدار امنیتی کشور. آینده پژوهی انقلاب اسلامی، 1(2):121-160.
    • لطفیان کریم، ابراهیم؛ جواهری احمدپور، خلیل؛ قاسمی، نعمت‌الله و بصیرتی، محمد کاظم. (1399). رصد نقش اقتصاد مقاومتی در آینده اقتدار امنیتی کشور، آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، 1(2):121-160.
    • مبینی، محمد و معمارزاده، غلامرضا. (1395). آینده‌پژوهی سازمان‌های دولتی ایران متناسب با الزامات اقتصاد مقاومتی، سیاست‌های راهبردی و کلان، 1-32.
    • محمدولی، مجید و صفر آهنگ، رسول. (1398) بازسازی معماری سازمان ناجا بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، فصلنامه مطالعات راهبردی ناجا، 4(11):91-61.
    • موسوی، سیدمحمدجواد و فروزنده دهکردی، لطف‌الله. (1396). بررسی اهداف انقلاب اسلامی و الزامات دستیابی به آن در اندیشه مقام معظم رهبری. مطالعات دولت پژوهی در جمهوری اسلامی ایران، 3(2):
      27-44.
    • میرزاخانی، حسن. (1391). الزامات سرمایه‌گذاری خارجی در سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی. مجله اقتصادی، بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، 12(7): 93-112.
    • نجفی، سجاد؛ یزدان پناه درو، کیومرث؛ پیشگاهی‌فرد، زهرا و بدیعی ازنداهی، مرجان. (1399). مقاله پژوهشی: تبیین عوامل کلیدی اثرگذار بر قدرت دفاعی ج.ا.ایران در افق زمانی 1410. فصلنامه علمی راهبرد دفاعی، 18(4): 1-38.
    • یعقوبی، نورمحمد؛ دهقانی، مسعود و امیدوار، ملیحه. (1399). آینده‌نگاری شاخص‌های ترکیبی اقتصاد دانش‌بنیان در ایران (افق 1404). سیاست‌های راهبردی و کلان، 8(31): 422-451.

     

    ب- انگلیسی

    • da Silva Nascimento, L., Reichert, F. M., Janissek-Muniz, R., & Zawislak, P. A. (2020). Dynamic interactions among knowledge management, strategic foresight and emerging technologies. Journal of Knowledge Management. 25)2): 275-297.
    • Godet, M., Durance, P., & Gerber, A. (2008). Strategic Foresight La Prospective Use and Misuse of Scenario Building, Paris, France.
    • Habibi, A., Jahantigh, F. F., & Sarafrazi, A. (2015). Fuzzy Delphi technique for forecasting and screening items. Asian Journal of Research in Business Economics and Management, 5(2), 130-143.‏
    • Hines, A. & Bishop, P. (2006). Thinking about the Future: Guidelines for the Strategic Foresight. Washington: SocialTechnologies LLC.
    • Iden, J., Methlie, L. B., & Christensen, G. E. (2017). The nature of strategic foresight research: A systematic literature review. Technological Forecasting and Social Change116, 87-97.
    • Linz, M. (2012). “Scenarios for the aviation industry: A Delphi-based analysis for 2025”, Journal of Air Transport Management, 22 (2), 28-35.
    • Nowack, M., Endrikat, J., & Guenther, E. (2011). Review of Delphi-based scenario studies: Quality and design considerations. Technological Forecasting and Social Change, 78(9), 1603-1615.
    • Rohrbeck, R., Battistella, C., & Huizingh, E. (2015). Corporate foresight: An emerging field with a rich tradition. Technological Forecasting and Social Change, 101, 1-9.,
    • Slaughter, Richard A. (2018). Mapping the Future: Creating a Structural Overview of the Next 20 Years. Melbourne: Foresight International.